Model SOSTAC® w marketingu online
4 min
4 min
Strategia SOSTAC® to kilkuetapowy plan działania w zakresie digital marketingu, oparty na prostej i łatwej do przekazania strukturze, pozwalającej na lepsze podejmowanie decyzji oraz skuteczniejszy system planowania. Model SOSTAC® ma już swoją historię, został opracowany dosyć dawano, bo już w 1990 roku przez mówcę, pisarza i marketingowca – PR Smitha i dokładnie opisany w jego późniejszych publikacjach książkowych. Na czym polega i jak go wykorzystywać?
Popularność modelu SOSTAC® w marketingu wynika prawdopodobnie z faktu, że jest on logiczny i przystępny, a także niezwykle efektywny. Składa się z sześciu głównych kroków (Situation Analysis, Objectives, Strategy, Tactics, Action, Control), w których każdy kolejny wynika z poprzedniego. Łącznie mają zapewnić sukces obranej strategii.
S –> Situation Analysis, czyli analiza sytuacji, która ma odpowiedzieć na pytanie: Gdzie teraz jesteśmy? Chodzi tu nie tylko o zrozumienie bieżących możliwości firmy, ale także o analizę obecnych i potencjalnych klientów, czynników zewnętrznych (konkurencji, czynników ekonomicznych, politycznych, trendów etc.) i wewnętrznych (oferty firmy, środowiska pracy, budżetu itp.), które mogą wpływać na bieżącą sytuację.
O –> Objectives, czyli omówienie celów przedsiębiorstwa (krótkoterminowych i długoterminowych), szukanie odpowiedzi na pytanie: Dokąd zmierzamy? W tym przypadku można skorzystać z analizy metody 5S – Sell (zwiększenie sprzedaży), Serve (poprawa obsługi klienta), Sizzle (wartość dodarkowa, efekt wow), Speak (poprawa komunikacji z klientem), Save (optymalizowanie wydajności).
S –> Strategy, czyli strategia i odpowiedź na pytanie: Co musimy zrobić, aby tam dotrzeć? Na tym etapie należy spojrzeć szeroko na to, jak zaplanować drogę do określonych celów. Warto wziąć pod uwagę m.in.: segmentację klientów, targetowanie, kanały marketingowe, porównanie strategii z konkurencją etc.).
T –> Tactics, czyli taktyka, a więc przejście do konkretów: W jaki sposób to zrobimy? Ten krok dotyczy konkretnych obszarów i metod działania, tego jakich narzędzi użyjemy i jakich technik, kiedy je wdrożymy etc.
A –> Action, czyli działania, a więc odpowiedź na to: Jaki jest plan? Innymi słowy – szczegóły taktyki. Należy sprawdzać kto i co będzie robił, czy będzie potrzebna zewnętrza pomoc, dodatkowi pracownicy, nowe technologie, systemy czy procesy itp.
C –> Control, czyli kontrola I odpowiedź na pytanie: Jak monitorujemy wydajność? Ostatni etap to sprawdzanie postępów w krótszych i dłuższych okresach, testowanie, korzystanie z ankiet, analityka internetowa, generowanie raportów etc.
Jak zastosować ten model w marketingu online?
Stworzenie konkretnego planu marketingu online w modelu SOSTAC® wynika ze skrupulatnego prześledzenia wszystkich etapów i zastosowania ich do własnej działalności biznesowej. Każdy z nich jest bardzo istotny, niemniej analiza bieżącej sytuacji staje się bazą do dalszych ustaleń. Warto zwrócić uwagę na odpowiedni balans – często zbyt wiele czasu poświęca się na badania i ocenę, a zbyt mało na ustalanie konkretów strategii, stąd też wskazówka na temat tego, jak odpowiednio skupić uwagę przed rozpoczęciem wdrażania planu. Zakłada się, że procentowo warto rozdzielić zaangażowanie, mniej więcej, następująco:
analiza sytuacji (20%)
omówienie celów (5%)
strategia (45%)
taktyka (30%)
Od czasu, kiedy po raz pierwszy opracowano model SOSTAC® pojawiło się wiele pomocnych narzędzi, z których warto skorzystać zarówno w zakresie diagnostyki, planowania, jak również w okresie intensywnych działań i równoczesnego monitorowania efektów – nie tylko ułatwią każdy z procesów, ale i zwiększą ich dokładność oraz użyteczność.
Komu odradzamy model SOSTAC®?
Na to przewrotne pytanie trudno udzielić konkretnej odpowiedzi, ponieważ SOSTAC® to narzędzie, które sprawdza się niemal w każdym przypadku, w którym potrzebna jest profesjonalna, przemyślana i długofalowa strategia. Marketing i SOSTAC® to świetne połączenie, ale równie dobrze możemy bazować na tym modelu, gdy chcemy opracować np. biznes plan. Co więcej, elastyczność schematu pozwala na wykorzystanie go na każdym etapie prowadzenia działalności – zarówno, gdy firma wchodzi na rynek, jak i wtedy, gdy szuka nowych możliwości rozwoju. Zrozumienie struktury SOSTAC zajmuję kilka minut, bez problemu możemy wykorzystać za każdym razem swoje indywidulane podejście (np. w zakresie tego, jak konkretnie chcemy zbierać dane, przedstawiać je czy interpretować), modyfikować szczegóły etapów – tak długo, jak tylko podążamy za głównym zarysem. Zamiast więc odradzać, zachęcamy do podjęcia próby.
Model SOSTAC® możemy wykorzystać również do ulepszania działań w zakresie SEO. W jaki sposób? Zarówno poprzez zastosowanie w budowaniu ogólnej strategii, jak również wybranych zadań – np. link buildingu. W pierwszym wariancie należałoby odpowiedzieć m.in. na poniższe pytania na każdym z etapów:
Analiza – jak wygląda widoczność witryny i ruch w jej obrębie? Jakie słowa kluczowe będą najbardziej odpowiednie? Kto jest docelowym odbiorcom? Jak wyglądają działania konkurencji?
Cele – co chcemy osiągnąć w ramach działań SEO? Czy zależy nam na wyższej pozycji strony w wyszukiwarce, a może na zwiększeniu konwersji?
Strategia – w jakich obszarach będzie rozwijana strategia SEO? Czy skupiamy się na pozycjonowaniu lokalnym, a może szukamy niszy dla danej marki?
Taktyka – Jakie techniki SEO konkretnie chcemy zastosować, w jakiej kolejności, w jakim czasie? Czy zaczynamy od optymalizowania strony? Co z linkowaniem?
Działania – podział obowiązków, harmonogram działania, formy kontaktu itp.
Kontrola – ustalenie raportowania, sprawdzania efektów działań SEO etc.
To oczywiście wyłącznie ogólny zarys, niemniej udowadnia, jak użyteczny i uniwersalny jest model PR Smitha.
