Co to jest i na czym polega spoofing?

Spoofing to technika cyberprzestępcza polegająca na podszywaniu się pod inną osobę, urządzenie lub instytucję w celu oszukania ofiary i uzyskania dostępu do poufnych danych, systemów lub innych zasobów. Jak chronić się przed spoofingiem? 

Spoofing — co to?

Słowo „spoofing” pochodzi od angielskiego „spoof”, oznaczającego oszustwo lub żart. W praktyce może przybierać różne formy, w zależności od metody wykorzystanej przez przestępców.

Najczęściej wykorzystywany jest w cyberprzestępczości jako narzędzie służące do wyłudzania danych, instalowania złośliwego oprogramowania lub przeprowadzania ataków typu phishing. Warto podkreślić, że spoofing różni się od phishingu, choć obie techniki mogą być stosowane razem w jednym ataku.

Spoofing: jak działa? 

Jest to przede wszystkim fałszowanie danych i podszywanie się pod wiarygodne źródło, aby oszukać odbiorcę. Atakujący manipulują informacjami, które wyświetlane są ofierze, aby ta uwierzyła, że pochodzi ono z zaufanego źródła. Na przykład:

• W przypadku spoofingu e-mailowego przestępca fałszuje adres nadawcy wiadomości, aby wyglądał jakby pochodził od zaufanej firmy lub osoby.
• W spoofingu telefonicznym numer, z którego dzwoni przestępca, jest zmieniony na taki, który wydaje się wiarygodny (np. numer banku).
• W spoofingu IP atakujący zmienia swój adres IP, aby wyglądał na adres należący do innego komputera lub sieci.

Rodzaje spoofingu

Spoofing może przyjmować różne formy, w zależności od techniki i celu ataku:

1. Spoofing e-mailowy
   Atakujący fałszuje adres nadawcy w wiadomości e-mail, co sprawia, że wygląda ona na wysłaną przez zaufane źródło. Może to być używane w celu wyłudzenia danych logowania, instalacji złośliwego oprogramowania lub wyłudzenia pieniędzy. 
2. Spoofing telefoniczny (Caller ID spoofing)
   Podszywanie się pod znane numery telefonów, np. banki, firmy kurierskie czy urzędy. Ofiara odbiera połączenie, myśląc, że rozmawia z zaufanym podmiotem, a w rzeczywistości przekazuje dane przestępcy. 
3. Spoofing IP
   W tym przypadku atakujący zmienia swój adres IP, aby wyglądał na adres innej osoby lub sieci. Często stosowany w atakach DDoS lub do ukrycia tożsamości w sieci. 
4. Spoofing GPS
   Fałszowanie sygnału GPS w celu zmylenia odbiorników i zmiany lokalizacji. Wykorzystywane np. w oszustwach logistycznych. 
5. Spoofing na stronach internetowych
   Przestępcy tworzą fałszywe strony internetowe, które wyglądają identycznie jak strony banków, sklepów internetowych czy portali społecznościowych, aby wyłudzić dane logowania.
   

Phishing a spoofing – czym się różnią?

Spoofing polega na podszywaniu się pod zaufane źródło, np. poprzez fałszowanie adresu e-mail, numeru telefonu czy adresu IP. Natomiast celem phishingu jest wyłudzenie poufnych informacji, takich jak dane logowania czy numery kart płatniczych, zwykle za pomocą fałszywych wiadomości lub stron internetowych.

Przykładem spoofingu może być e-mail wyglądający na wysłany przez bank, w którym fałszowany jest adres nadawcy, co sprawia, że wiadomość wydaje się wiarygodna. 

Z kolei phishing często polega na przesyłaniu wiadomości z linkami prowadzącymi do stron podszywających się pod oficjalne witryny, na których ofiara nieświadomie podaje swoje dane.

Warto zaznaczyć, że phishing często wykorzystuje spoofing jako jeden z elementów ataku. Na przykład przestępcy fałszują adres e-mail nadawcy, aby zwiększyć szanse, że odbiorca uzna wiadomość za autentyczną. Obie techniki są stosowane w cyberprzestępczości, jednak mają różne role w realizacji ataków.

Jak się chronić przed spoofingiem?

Aby uniknąć stania się ofiarą spoofingu, warto dokładnie badać takie dane, jak adresy email (np. wysyłane z domeny bannk.pl zamiast bank.pl). Nigdy nie należy klikać w podejrzane linki. Dobrą praktyką jest używanie uwierzytelniania wieloskładnikowego (MFA). Również regularne aktualizacje systemu i aplikacji eliminują luki bezpieczeństwa, które mogą być wykorzystane przez atakujących.

Przykład spoofingu

Wyobraź sobie, że otrzymujesz e-mail od swojego banku z prośbą o potwierdzenie danych logowania. Wiadomość wygląda na autentyczną, a adres nadawcy to „obsługa@twoj_bank.pl”. Klikasz w link i wprowadzasz swoje dane. W rzeczywistości wiadomość została wysłana przez przestępców, którzy za pomocą spoofingu podmienili adres e-mail, a link prowadził do fałszywej strony.

Spoofing to poważne zagrożenie, ale świadome korzystanie z internetu, edukacja i odpowiednie narzędzia ochrony mogą znacząco zmniejszyć ryzyko stania się jego ofiarą. Warto regularnie sprawdzać ustawienia bezpieczeństwa, zachować czujność i korzystać z zaufanych źródeł informacji.

Autor wpisu: Katarzyna Olechniewicz