10 wskazówek dla prelegentów
6 min
6 min
Na skróty
Bycie prelegentem i przygotowanie interesującego wystąpienia nie jest prostą sprawą. Z pewnością wiedzą o tym osoby, które musiały już przygotować taką prezentację lub zajmują się tym na co dzień. Jeśli jednak takie zadanie budzi w nas obawy, istnieje kilka przydatnych porad, dzięki którym będziemy mogli przygotować prelekcję idealną, a także dobrze wypaść na scenie. Zatem jak zacząć prezentację? Jak odpowiednio prowadzić wystąpienia publiczne i prelekcje? Dziesięć przydatnych wskazówek prezentujemy poniżej.
Przygotowanie dobrego wystąpienia to klucz do sukcesu. Rozpoczyna się ono jeszcze na długo przed pojawieniem się na mównicy i to właśnie od niego w dużej mierze zależy, czy nasze wystąpienie będzie ciekawe, płynne, merytoryczne oraz pozytywnie odebrane.
Przede wszystkim powinniśmy wybrać odpowiednie tematy na przemówienie. Tematy przemówienia powinniśmy określać adekwatnie do kategorii eventu, a także publiczności, która będzie słuchała naszego wystąpienia. Temat powinien być interesujący i intrygujący, a także dawać dużo konkretnych oraz przydatnych informacji odbiorcom. Warto słuchaczom przekazywać takie dane, których nie poznają z innych źródeł, wykorzystując do tego całą naszą wiedzę i doświadczenie. Wystąpienie należy również dokładnie zaplanować, uwzględniając wszystkie jego części od powitania po zakończenie. Informacje, które chcemy publicznie zaprezentować, powinny być sprawdzone i prawdziwe. Oprócz samej wiedzy nasze wystąpienie powinniśmy urozmaicić innymi elementami, które zaangażują odbiorców, a także zapobiegną monotonii. Mogą być to np. pokazy slajdów, prezentacje statystyk, zadawanie pytań, zaproszenie gościa, opowiedzenie kawału, czy przekazanie przedmiotu publiczności do obejrzenia. Dobre przemówienie będzie zawierało wiele takich elementów. Ciekawą podpowiedzią jest również obejrzenie podobnych prezentacji w internecie, gdyż często mogą zainspirować nas i zasugerować przydatne rozwiązania.
Rozpoczęcie prezentacji to wbrew pozorom trudne zadanie. W tym momencie musimy rozpocząć nasze wystąpienie, zwrócić na siebie uwagę, zainteresować słuchaczy, a także podać wiele istotnych szczegółów na temat spotkania. To właśnie początek prezentacji będzie decydował, jak ustosunkują się do niego odbiorcy i jaki przybierze ona kształt. Zatem jak zacząć prezentację? Oto elementy, od których powinniśmy rozpocząć:
Wystąpienia publiczne przede wszystkim powinniśmy rozpoczynać od poproszenia o ciszę i powitania, które jest obowiązkowym elementem każdej prezentacji. Jest to sygnał, że właśnie teraz się rozpoczęła i należy skupić się już tylko na niej. Po zwróceniu uwagi na siebie powinniśmy przedstawić swoją osobę, aby odbiorcy wiedzieli, kto będzie przekazywał im wiedzę oraz jakie kompetencje posiadamy. Wstęp do prezentacji powinien być treściwy, a także przykuć uwagę odbiorców i zainteresować ich.
Jeśli wiemy już, jak zacząć przemówienie i zrobić to poprawnie, warto skupić się również na krótkim przedstawieniu całego eventu, aby nadać kontekstu naszemu wystąpieniu. Powinniśmy przedstawić plan naszej prezentacji, a pomoże to odebrać ją w bardziej świadomy sposób słuchaczom, którzy będą wiedzieli, w jakim momencie wystąpienia się znajdują. Możemy poinformować też odbiorców, czy będą mogli zadawać pytania, w jakiej formie będzie odbywało się nasze wystąpienie, a także co w jego trakcie się wydarzy. Podkreślając pierwszą część wystąpienia, warto nawiązać do odbiorców, zadając bezpośrednie pytanie lub wspominając o grupie, kategorii czy środowisku odbiorców, aby poczuli się docenieni.
Powitanie gości przykłady:
– Witamy Państwa na konferencji … Jest nam niezmiernie miło gościć osoby związane ze środowiskiem …
– Witam wszystkich serdecznie na konferencji … poświęconej … Cieszę się, że udało zebrać się nam tak licznie
– Witajcie moi drodzy! Jest mi miło, że wspólnie spędzimy najbliższą godzinę, dyskutując na temat, który dla Was przygotowałem
Jeśli wiemy już, jak rozpocząć prezentację warto skupić się na gestach. Mowa ciała mówi przynajmniej tyle samo, co wypowiadane przez nas słowa. Powinniśmy zatem zadbać, aby pomagała nam prezentować się korzystnie w oczach odbiorców, a także przyciągać ich uwagę oraz prowadzić całe wystąpienie publiczne. Przede wszystkim powinniśmy pamiętać o otwartej postawie. Nie możemy zakładać rąk do tyłu, a także wkładać ich do kieszeni. Powinniśmy być pewni siebie oraz nie możemy wykonywać nerwowych ruchów. Powinniśmy również się rozluźnić i gestykulować zgodnie z naturalnymi ruchami, jakie wykonujemy np. chodząc po scenie. Jeśli jesteśmy zdenerwowani i trzęsą się nam ręce, nie powinniśmy trzymać w rękach kartki ani żadnych innych przedmiotów, gdyż jedynie wzmocni to negatywny wizerunek. Ciekawym pomysłem jest również wykorzystywanie gestykulacji, aby zobrazować pewne kwestie, które są poruszane np. wielkość czegoś lub proporcje. Będzie to z pewnością ciekawe urozmaicenie dla odbiorców.
Głos i mowa to kluczowe elementy podczas prezentacji, a więc powinniśmy zwrócić na nie szczególną uwagę. Przede wszystkim należy mówić wolno i zrozumiale, ale nie monotonnie. Nasz głos powinien być pewny, a przemowa płynna. Powinniśmy używać również różnych tonacji, aby przemówienie nie nudziło odbiorców. Prezentując przemówienie zwroty muszą być też jasne i zrozumiałe dla zebranej grupy. Gdy zbliżamy się do kluczowych elementów wystąpienia, warto zmienić styl mowy i w ten sposób zaakcentować najważniejsze informacje. Pozostając przy kwestii mowy podczas wystąpienia, powinniśmy zwrócić również uwagę na to, aby zaciekawić odbiorców, budując narrację i przekazując informacje w ciekawy sposób. Powinniśmy zatem odbiorcom tłumaczyć przekazywane przez nas treści i kwestie, a także dodawać wtrącenia, a nie jedynie skupiać się na przekazaniu suchych danych.
Ważną kwestią, która wpływa na ogólną atrakcyjność prezentacji, jest kontakt ze słuchaczami. Dzięki niemu mają oni poczucie szacunku oraz docenienia, a treści znacznie lepiej przekazywać osobom, z którymi „rozmawiamy’ a nie do których mówimy. Przede wszystkim kontakt ze słuchaczami to kontakt wzrokowy. Powinniśmy zatem jak najczęściej patrzeć na widownię, gdyż jest to podstawa każdego dialogu. Jeśli nasze przemówienie odczytujemy z kartki, co pewien czas powinniśmy podnosić wzrok, aby słuchacze czuli, iż mają z nami bezpośredni kontakt, a nie są jedynie świadkami odczytywania treści. Kontakt to również nawiązywanie relacji z odbiorcami. Możemy zatem co pewien czas – tak jak na początku prezentacji zadawać pytania osobom znajdującym się na widowni, poruszać kwestie ich życia czy odnosić się do nich bezpośrednio.
Tak, bycie sobą to jeden z najważniejszych elementów udanej prezentacji. Przedstawiając dane zagadnienie, powinniśmy być sobą i nie powinniśmy kreować żadnego innego, fałszywego wizerunku. Przede wszystkim odbiorcy bacznie nas obserwują i jeśli zauważą nienaturalne lub wymuszone zachowanie zaczniemy być odbierani negatywnie. Przez to nie zbudujemy bezpośredniej więzi ze słuchaczami, a nasz kontakt z nimi będzie zdystansowany. Znacznie utrudnia to odbieranie informacji i obniża ocenę całego wystąpienia. Odbiorcy, gdy nie będziemy sobą, mogą mieć również wątpliwości co do wiarygodności samych przekazywanych informacji. Prezentacja siebie w naturalny sposób umożliwia też przekazywanie treści i kontrolowanie wystąpienia. Będąc zatem prelegentem, należy po prostu być sobą.
Humor podczas wystąpienia to dość dyskusyjna sprawa, ale w większości przypadków możemy śmiało wykorzystać go do urozmaicenia naszej prelekcji. Jeśli nie jest to niezwykle poważne spotkanie, gdzie zachowujemy wszystkie konwenanse, zdecydowanie warto pokusić się o wprowadzenie takiego elementu do naszego przemówienia. Przede wszystkim należy używać jedynie takiego humoru, który zostanie zrozumiany i nikogo nie urazi. Warto zatem stawiać na sprawdzone anegdoty czy dowcipy, które możemy powiedzieć np. w przerwie czy w nawiązaniu do danej kwestii. Humorystycznie możemy przedstawiać również pewne zagadnienia, korzystając np. z ironii, celowo popełnianych i akcentowanych błędów okraszonych śmiechem czy sarkastycznych przerysowań. Używanie humoru podczas prelekcji z pewnością rozluźni atmosferę, a także wprowadzi nieoczekiwany obrót sprawy, co z kolei wpłynie na zaangażowanie odbiorców, zwróci ich uwagę i zapewni pozytywny odbiór nas samych.
Wystąpienia publiczne stres i nerwy to naturalne połączenie. Stres jest częścią każdego wystąpienia, a każda osoba odczuwa go w różnym stopniu. Istnieje jednak kilka sposobów, aby go zminimalizować lub pozbyć się go całkowicie. Przed wyjściem na scenę powinniśmy zwizualizować sobie i wyobrazić przebieg całego wystąpienia. Nasz mózg, będąc przygotowanym na daną sytuację, poradzi sobie ze stresem dużo lepiej, aniżeli wiedząc, że za chwilę nastąpi coś, o czym kompletnie nic nie wie. Warto również jak najlepiej przygotować się do samego wystąpienia, gdyż wtedy minimalizujemy stres związany z lękiem o ośmieszenie się lub klapę prezentacji. Będąc już na scenie, powinniśmy głęboko oddychać, pamiętając, aby robić to naturalnie. Dzięki temu nasz organizm będzie dotleniony, a więc lepiej przygotowany na stresujące sytuacje. Na scenie możemy poradzić sobie ze stresem, uzmysławiając sobie, iż jesteśmy tylko ludźmi i mamy prawo do pomyłek co znacząco obniży presję związaną z prelekcją.
Tak, wystąpień publicznych można się nauczyć. Jak w każdej innej sferze „ćwiczenie czyni mistrza” a udoskonalenie umiejętności sprawia, iż posługujemy się nimi coraz lepiej. Choć faktem jest, że poszczególne osoby mają różne predyspozycje do wystąpień publicznych i zależy to od wielu czynników, wystąpienia publiczne możemy trenować, a przez to będziemy wykonywali je coraz skuteczniej. Brak umiejętności mówczych to jedna z największych obaw wśród osób, które nie lubią przemawiać publicznie oraz być w centrum uwagi, a z racji np. wykonywanego zawodu muszą to robić. Wystąpienia publiczne do dużego stopnia możemy zatem opanować ćwiczeniami, treningiem czy świadomymi działaniami. Nawet osoba nielubiąca występować publicznie i niemająca do tego szczególnych predyspozycji może być zatem dobrym mówcą.
Ważnym elementem w tym wypadku jest również doświadczenie. Im więcej wystąpień za nami tym szybciej nabywamy umiejętności i tym lepszymi mówcami się stajemy. Warto dlatego trenować przemówienia w każdej formie i wszędzie tam, gdzie mamy tylko na to szansę. Możemy korzystać również z poradników, książek, wykładów specjalistów czy wiedzy zgromadzonej w internecie. Istnieją też różnorodne kursy, których celem jest przygotowywanie osób do wystąpień publicznych. Są one bardzo dobrym sposobem na ich trenowanie.
Ważną poradą, z której zdecydowanie warto skorzystać, jest testowanie swojej prezentacji. Jeśli już ją stworzymy, warto przed właściwym wystąpieniem zaprezentować ją kilku niezależnym osobom. Jeśli jest to możliwe, warto także przedstawić ją większej grupie osób, która będzie bardziej reprezentatywna. Przetestowanie własnej prezentacji pomoże w praktyce wykryć jej słabe strony, a także pomóc zaobserwować reakcję odbiorców. Często mogą one nie pogrywać się z naszymi przewidywaniami, a dzięki temu będziemy na nie przygotowani. Kilkukrotne przetestowanie prezentacji pomoże również lepiej ją nam zaprezentować przed właściwymi odbiorcami, a wystąpienia publiczne będą dużo pewniejsze, gdyż będziemy mieli je już po prostu przećwiczone.
