Na czym polega zadaniowy czas pracy?

8-godzinny dzień pracy w niektórych zawodach wcale nie musi być idealnym rozwiązaniem – ani dla pracownika, ani dla pracodawcy. Dlatego też polski kodeks pracy przewiduje kilka systemów czasu pracy; w dzisiejszym tekście przedstawimy ten, który w dobie pracy zdalnej zyskał na popularności najbardziej. Dowiedz się, co oznacza zadaniowy czas pracy – zapraszamy do lektury.

Co to jest zadaniowy czas pracy i na czym polega?

Większość systemów czasu pracy rozlicza pracownika z liczby przepracowanych godzin. Podstawowy system zakłada 8-godzinny dzień pracy przez 5 dni w tygodniu, a na przykład równoważny – umożliwia przedłużenie dnia pracy do nawet 12 godzin, w zamian za analogiczne skrócenie czasu pracy w innym dniu. W każdym przypadku mówimy oczywiście o zatrudnieniu na umowie o pracę na pełen etat – systemy te nie dotyczą umów cywilnoprawnych.

Zadaniowy czas pracy jest alternatywą dla „tradycyjnych” systemów. Działa on tak:

• pracodawca określa, jakie zadania ma wykonać pracownik;
• następnie, w porozumieniu z pracownikiem, ustala, w jakim czasie powinny być (realistycznie) zrealizowane zadania;
• pracownik rozliczany jest nie za liczbę godzin (czas pracy w tym systemie w ogóle nie jest ewidencjonowany), a właśnie za wykonanie wyznaczonych zadań.

Oczywiście, jako że w tym systemie dalej obowiązują przepisy kodeksu pracy, zadania powinny być możliwe do zrealizowania w czasie 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo, z zachowaniem 5-dniowego tygodnia pracy. Jeśli zadanie wymaga większego nakładu pracy – pracownik ma takie samo prawo do wyższej stawki za nadgodziny, jak w innych systemach.

Ale co jest najważniejsze: w takim systemie pracownik ma pełną swobodę co do tego, jak zaplanuje sobie czas pracy. Nie musi pracować od 9 do 17, nie jest też „przywiązany” do firmowego biurka – jeśli pozwala mu na to charakter pracy, może wykonywać swoje zadania nawet w domu. Liczy się efekt.

Kiedy zadaniowy czas pracy sprawdza się najlepiej?

Wprowadzenie zadaniowego czasu pracy może mieć bardzo dużo sensu, jeśli:

• sama praca ma charakter zadaniowy, twórczy i da się ją w prosty sposób rozliczyć „za rezultat” – tak jak w przypadku projektantów, grafików, programistów, copywriterów SEO czy dziennikarzy;

lub

• pracownik przebywa głównie poza siedzibą firmy, przez co ewidencja czasu pracy jest bardzo trudna – to może dotyczyć m.in. przedstawicieli handlowych, agentów nieruchomości czy… listonoszy i kurierów.

Jeśli praca jest w stu procentach stacjonarna, a pracownik nie wytwarza konkretnego produktu – kodu, tekstu, projektu – system zadaniowy raczej się nie sprawdzi. A na pewno byłby trudniejszy do egzekwowania niż tradycyjne systemy.

Zadaniowy czas pracy a praca zdalna

Trzeba za to powiedzieć, że system zadaniowy jest doskonale dostosowany do modelu pracy zdalnej. Nie ma obowiązku ewidencjowania czasu pracy, pracownik może sam ustalać swój harmonogram, rozlicza się z efektów pracy, a nie z czasu spędzonego przy biurku – czyli dokładnie tak, jak w idealnym scenariuszu pracy na home office.

Zalety i wady zadaniowego systemu pracy

Korzyści z wdrożenia zadaniowego systemu czasu pracy dla pracownika są chyba oczywiste:

• ma pełną kontrolę nad tym, kiedy zacznie i skończy pracę – może więc dostosować czas pracy do własnych preferencji czy obowiązków rodzinnych;
• w wielu przypadkach może też decydować, gdzie będzie pracować (niekoniecznie w biurze);
• ma świadomość, że pracodawca ocenia go przede wszystkim na podstawie efektów pracy, a nie przepracowanych godzin.

Większa autonomia na stanowisku z reguły działa motywująco i zwiększa zadowolenie z pracy – na czym zyskuje i pracownik, i pracodawca. Ten drugi skorzysta też na:

• prostszych zasadach rozliczania pracy (bez klasycznej ewidencji);
• mniejszej liczbie obowiązków, jeśli chodzi o organizację pracy – tym zajmie się w dużej mierze pracownik;
• większej atrakcyjności firmy w oczach kandydatów – zwłaszcza tych kreatywnych i najlepiej wykwalifikowanych.

Jeśli chodzi z kolei o wady zadaniowego czasu pracy, można byłoby tu wymienić chociażby fakt, że pracodawca ma mniejszą kontrolę nad realizacją zadań. Trudniejsza staje się też realizacja nadgodzin – gdy zadanie okazuje się być bardziej wymagające niż zakładał to pracodawca, pracownik może mieć w praktyce problem z wyegzekwowaniem wyższej stawki za nadprogramowe godziny. Dlatego właśnie system zadaniowy wymaga pewnej dozy zaufania… i to po obu stronach.