Rodzaje testów UX – poznaj najważniejsze z nich
5 min
5 min
Na skróty
UX (User experience) czyli doświadczenie użytkownika to pojęcie, które cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Eksperci od marketingu internetowego dostrzegają jak duży wpływ ma wprowadzenie działań z tej dziedziny na konwersję, ale również wizerunek marki. Współcześnie opinie ekspertów są tożsame – UX pomaga w osiąganiu celów biznesowych. Jest on jednak skuteczny dopiero wraz z działaniami SEO. UX oddziałuje bowiem na użytkowników, którzy już trafili na daną stronę, a więc musi być ona widoczna w internecie. Nawet najbardziej przyjazna witryna nie przyniesie zamierzonych efektów, jeśli użytkownicy internetu na nią nie trafią. Dlatego tak istotne jest to, aby łączyć najskuteczniejsze metody. Jeśli chcesz zapoznać się z najważniejszymi informacjami na temat SEO, to przeczytaj wartościowy tekst o pozycjonowaniu i jego elementach. Brak zastosowania UX lub SXO, podczas tworzenia sklepów internetowych oraz innego rodzaju witryn, nie zachęci potencjalnych klientów do skorzystania z oferty danej firmy. Warto jednak nie tylko wdrażać te działania, ale także weryfikować ich skuteczność. W tym artykule dowiesz się, jakie testy UX są najczęściej wykonywane.
User Experience jest bardzo szerokim pojęciem, które obejmuje doświadczenia odbiorcy na wielu poziomach. Stąd też często można zauważyć, iż jest wielu specjalistów UX, którzy specjalizują się w konkretnej, wąskiej dziedzinie. Na UX składa się wiele elementów, spośród których można wyróżnić między innymi: estetykę, łatwość posługiwania się danym sprzętem lub poruszania po witrynie internetowej, brak usterek, intuicyjność. Opracowując UX powinno się przewidzieć, jak potencjalny odbiorca chciałby postrzegać dany produkt czy usługę, a więc łączy się ono również z licznymi aspektami dotyczącymi psychologii, barw, języka komunikacji, projektowania, programowania. Jeśli uczysz się UX, to powinieneś poznawać jak najwięcej narzędzi do sprawdzania efektywności działań. Sprawdź, jakie są testy UX i korzystaj z nich!
Wykonywanie testów UX może odbywać się na różnych etapach projektu. Są one ściśle powiązane z tym, jakie wyzwania dana firma napotka na swojej drodze. Część z nich warto przeprowadzać jeszcze przed wdrożeniem zmian, to pozwoli na oszczędności. Wciąż są zespoły, które testują po dodaniu/ulepszeniu serwisu, a potem rezygnują ze zmian. To duże straty – nie tylko jeśli chodzi o czas specjalistów, ale również koszty wdrożeń. Duże znaczenie ma stopień zaawansowania wdrażanego projektu oraz specyfikacja produktu czy usługi. Warto wiedzieć, że przeprowadzanie testów UX jest niezwykle ważne, gdyż pozwala na zrozumienie użytkownika końcowego, a tym samym dopasowania wielu elementów do oczekiwań. Dzięki nim istnieje możliwość oszacowania wartości biznesowej całego projektu i dopracowania go
Badanie poziomu użyteczności, czyli UX danego projektu jest ściśle uzależnione od jego stopnia zaawansowania, specyfiki, a także oczekiwań stawianych przez obecnych oraz przyszłych klientów. Mówiąc o tym, jakie są testy UX, które najczęściej się stosuje, można wyróżnić między innymi: zadaniowe testy użyteczności, a także wywiady pogłębione (IDI).
Tego typu testy są najczęściej spotykane. Polegają na przeprowadzeniu wywiadów oraz połączeniu ich z wykonywaniem określonych zadań w danej witrynie, na przykład poprzez przechodzenie przez ścieżkę zakupową. Mogą one również odbywać się z zastosowaniem odpowiedniego prototypu. W trakcie wykonywania tego badania analizowane są rozmaite decyzje podejmowane przez osoby w nim uczestniczące. Zwraca się również uwagę na elementy przyciągające szczególną uwagę użytkowników oraz weryfikuje się to, w jakim stopniu dana witryna czy aplikacja dostarczyły wszelkich niezbędnych danych, które umożliwiły wykonywanie poszczególnych działań.
Aby testy mogły zostać przeprowadzone, koniecznym jest stworzenie właściwego scenariusza. Powinien on zawierać zadania, których celem będzie zweryfikowanie ścieżek i wykonanie czynności o szczególnym znaczeniu dla danej strony czy aplikacji. Zadaniem testów jest wykazanie, czy użytkownicy są w stanie zrozumieć koncepcję systemu, a także jak rzeczywiście go użytkują.
Rolą badań UX w formie zadaniowej jest porównanie deklaracji użytkowników z rzeczywistym uporaniem się przez nich z konkretnym zadaniem. Tego typu badania zaleca się wykonać już w fazie projektowej. Dzięki temu możliwe jest zredukowanie ewentualnych kosztów, jakie należałoby ponieść w momencie wprowadzania poprawek na etapie wdrożenia. W konsekwencji istnieje możliwość sprawdzenia czy dany produkt jest użyteczny oraz zaspokaja wszystkie potrzeby jego odbiorców.
Po przeprowadzeniu badania otrzymane w jego trakcie wyniki są dokładnie analizowane. Dzięki temu istnieje możliwość zebrania wszelkich niezbędnych informacji, które po wdrożeniu pozwolą na udoskonalenie danej witryny lub aplikacji. Respondenci dzielą się spostrzeżeniami i wrażeniami z perspektywy potencjalnego użytkownika. Dlatego tak istotne jest to, aby odpowiednio dopasować do projektu grupę osób, które będą testowały aplikację czy stronę internetową. Warto zdecydować się również na to, aby dana grupa testowała kilka wariantów jednej ścieżki, albo wyglądu i intuicyjności konkretnych podstron. Wtedy łatwiej będzie wybrać najlepszą z propozycji, której wdrożenie będzie uzasadnione.
Celem wywiadów pogłębionych (IDI) jest zebranie wszelkich niezbędnych informacji, odnośnie potrzeb i oczekiwań grupy docelowej. Najczęściej przeprowadza się je w fazie początkowej projektu lub jego kompletnej modyfikacji. Dzięki nim istnieje możliwość zgromadzenia wskazówek na temat przyszłych użytkowników. W wywiadach pogłębionych jest wiele pytań otwartych, które wymagają od respondenta nie tylko opisania oczekiwań, ale również uargumentowania ich. Takie testy dają szansę na stworzenie użytecznego i atrakcyjnego dla odbiorcy produktu, a co za tym idzie zrealizowanie celów biznesowych i sprostanie oczekiwaniom stawianym przez rynek. Często jest tak, że wywiady pogłębione pokazują jak bardzo trzeba poszerzyć funkcjonalności serwisu poprzez dodanie nowych funkcji. Umożliwiają stworzenie projektu, który jest doskonale dopasowany do oczekiwań i odpowiada na wiele potrzeb użytkowników – więcej, niż twórcy zakładali na początku.
To ciekawa metoda testów, bowiem pokazuje w jaki sposób użytkownicy oglądają witrynę oraz aplikację, na jakie elementy zwracają uwagę, a które z nich są całkowicie pomijane. Najczęściej przeprowadza się te testy wraz z mapami ciepła. Osoby, które dokonują testów mają kilka zadań, np. dokonać zakupu, przeczytać 2 wpisy blogowe, zapisać się na newsletter itd. Podczas wykonywania tych akcji sprawdzane jest to, gdzie sięga wzrok badaczy, na czym się skupia, ale też na jakie elementy klikają, które z nich zaznaczają. To badanie pokazuje bardzo dobitnie czy projekt jest intuicyjny, czy zaciekawia użytkowników.
Wymieniliśmy tylko trzy najpopularniejsze metody testowania w UX. Bardzo ważne jest to, aby przeprowadzać różne rodzaje testów. Zarówno te, które weryfikują kwestie, jakie chcemy sprawdzić, ale także dające wolność badaczom. Dzięki temu nie tylko przetestujemy podstawowe i wymagane przez nas funkcjonalności, ale możemy też dowiedzieć się o wiele więcej. Czasem podczas tworzenia serwisu nie myśli się o elementach, które mogą być dla użytkowników istotne. Warto poznać perspektywę odbiorcy danego rozwiązania i przetestować także te funkcjonalności, których poprawy sobie nie uświadamiamy. Przeprowadzaj testy zawsze wtedy, gdy chcesz wprowadzić nowe rozwiązanie na rynek. Warto jednak wykonywać je również wtedy, gdy chcesz zmieniać i ulepszać serwis. Profesjonaliści skupiają się na testach UX także wtedy, gdy chcą poprawić konwersję i statystyki strony, ale wykonują je raz na jakiś czas po to, aby wykryć błędy, czy dopasowywać wersję serwisu/aplikacji do bieżących wymagań odbiorców. Najczęściej jednak testy wykonuje się wtedy, gdy chce się sprawdzić czemu użytkownicy nie docierają do konkretnych podstron/nie wykonują niektórych akcji i działań.