Plik .htaccess jest bardzo ważnym elementem podczas konfiguracji serwerowych. Umożliwia modyfikację ustawień oraz zachowań Twojej witryny internetowej. Zawiera reguły pozwalające kontrolować dostęp do plików oraz katalogów, przekierowywać ruch z jednego adresu URL na inny, zmieniać ustawienia serwera oraz optymalizować działanie strony internetowej. To fundamentalny element całego procesu SXO (ang. Search Experience Optimization), wpływający poniekąd na pozycję Twojej witryny w organicznych (naturalnych) wynikach wyszukiwania. Bez tego pozycjonowanie nie jest możliwe! Jeżeli chcesz się dowiedzieć, jak utworzyć lub edytować plik .htaccess, koniecznie przeczytaj ten artykuł!
Plik .htaccess – co to jest?
Plik .htaccess to plik konfiguracyjny używany w serwerach internetowych działających na platformie Apache. Zawiera specjalne instrukcje, zwane regułami, które pozwalają dostosować zachowania serwera w różnych sytuacjach. Reguły te mogą być używane do różnych celów m.in.:
- przekierowanie ruchu,
- kontrola dostępu,
- zmiana ustawień serwera,
- optymalizacja działania strony internetowej.
Gdzie znaleźć plik .htaccess?
Plik .htaccess znajduje się w katalogu głównym witryny internetowej, a każdy katalog może mieć swój własny plik .htaccess, który przesłoni reguły zdefiniowane w pliku nadrzędnym. Dzięki temu można zastosować odrębne reguły dla różnych części strony.
Przykłady zastosowań pliku .htaccess – 5 propozycji
Spośród najpopularniejszych zastosowań pliku .htaccess możemy wyróżnić m.in.:
- przekierowanie ruchu,
- kontrolę dostępu,
- optymalizację działania strony internetowej,
- zabezpieczenie przed botami,
- konfigurację ciasteczek.
Poniżej przedstawiamy szczegóły.
1. Przekierowanie ruchu
Plik .htaccess może zostać wykorzystany do przekierowania ruchu z jednej strony na inną, (np. z domeny z www na bez www lub na inny adres URL). Przykładowa reguła przekierowująca ruch z domeny bez www na domenę z www:
RewriteEngine On
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^example.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://www.example.com/$1 [L,R=301]
2. Kontrola dostępu
Plik .htaccess wykorzystasz również w celu kontroli dostępu do określonych części strony internetowej. Przykładowa reguła blokująca dostęp do katalogu “private”:
Deny from all
3. Optymalizacja działania strony internetowej
Plik .htaccess może być użyty do optymalizacji działania strony internetowej, np. poprzez włączenie kompresji plików. Przykładowa reguła włączająca kompresję plików CSS i JavaScript:
AddOutputFilterByType DEFLATE text/css text/javascript
4. Zabezpieczenie przed botami
Plik .htaccess zastosujesz do zabezpieczenia strony przed botami oraz przeglądania plików konfiguracyjnych. Przykładowa reguła blokująca dostęp do plików z rozszerzeniem .htaccess i .htpasswd:
<FilesMatch “^\.ht”>
Order allow,deny
Deny from all
</FilesMatch>
5. Konfiguracja ciasteczek
Plik .htaccess wykorzystasz również do konfiguracji ciasteczek (np. ustawienia czasu ich ważności lub zabezpieczenia). Przykładowa reguła ustawiająca czas ważności ciasteczek na 30 dni:
ExpiresDefault “access plus 30 days”
Jak utworzyć plik .htaccess?
Aby utworzyć plik .htaccess, należy wykonać następujące kroki:
- Otwórz edytor tekstu, np. Notatnik w systemie Windows lub TextEdit w systemie macOS.
- Stwórz nowy plik tekstowy.
- Zapisz plik jako “.htaccess” (bez cudzysłowu) i upewnij się, że kodowanie pliku to UTF-8. Pamiętaj, że plik .htaccess nie posiada rozszerzenia, ale jego nazwa zaczyna się od kropki.
- Wstaw odpowiednie reguły do pliku .htaccess.
- Zapisz plik i przekopiuj go na serwer, w odpowiednie miejsce (np. do katalogu głównego witryny internetowej).
Przykładowy plik .htaccess może wyglądać tak:
# wyłącz wyświetlanie błędów na stronie
php_flag display_errors off
# przekieruj ruch z http na https
RewriteEngine On
RewriteCond %{HTTPS} !=on
RewriteRule ^ https://%{HTTP_HOST}%{REQUEST_URI} [L,R=301]
Pamiętaj, że reguły w pliku .htaccess mogą mieć złożone składnie, więc ważne jest, aby dokładnie przeczytać dokumentację Apache przed finalnym zastosowaniem.
Jak edytować plik .htaccess?
Aby edytować plik .htaccess, należy wykonać następujące kroki:
- Zaloguj się na serwer FTP lub użyj panelu administracyjnego, aby uzyskać dostęp do pliku .htaccess.
- Znajdź plik .htaccess w odpowiednim katalogu.
- Pobierz plik .htaccess na swój komputer.
- Otwórz plik .htaccess w edytorze tekstu, (np. Notatnik na Windowsie lub TextEdit na MacOS)
- Dokonaj niezbędnych zmian w pliku.
- Zapisz plik .htaccess.
- Prześlij zmodyfikowany plik .htaccess z powrotem na serwer FTP lub użyj panelu administracyjnego, aby przesłać plik na serwer.
Upewnij się, że wprowadzane zmiany są poprawne i zgodne z zasadami składni .htaccess. Nieprawidłowe reguły mogą prowadzić do błędów w działaniu strony internetowej. W celu uniknięcia problemów, warto wykonywać kopie zapasowe pliku .htaccess przed wprowadzaniem jakichkolwiek zmian.
Najczęstsze problemy z plikiem .htaccess – jak je rozwiązywać?
Nieprawidłowe wdrożenie pliku .htaccess może wpłynąć negatywnie na wartość Twojej strony internetowej z punktu widzenia robotów Google (tzw. crawlerów), co negatywnie oddziałuje na SEO. Aby witryna była poprawnie zoptymalizowana pod kątem całego procesu pozycjonowania (zarówno SEO, jak i UX), sprawdź najczęstsze problemy z plikiem .htaccess i dowiedz się, jak możesz je rozwiązać. Szczegóły omawiamy w kolejnych akapitach.
Błąd 500 Internal Server Error
Ten błąd występuje, gdy reguły w pliku .htaccess zostały źle sformułowane. Aby go rozwiązać, należy sprawdzić składnię pliku .htaccess pod kątem poprawności reguł.
Brak działania pliku .htaccess
Jeśli wprowadzone zmiany w pliku .htaccess nie działają, najprawdopodobniej plik nie został włączony na serwerze. W tym przypadku zweryfikuj, czy plik .htaccess jest umieszczony w poprawnym katalogu, a serwer Apache ma włączoną obsługę pliku .htaccess.
Problemy z przekierowaniami
Czasem reguły przekierowań w pliku .htaccess mogą prowadzić do problemów z działaniem strony (np. do zapętlenia się przekierowań). Tutaj wystarczy sprawdzić poprawność składni reguł przekierowań i upewnić się, że zostały one skonfigurowane zgodnie z oczekiwaniami oraz założeniami projektowymi.
Problemy z kontrolą dostępu
Jeśli reguły kontroli dostępu w pliku .htaccess nie działają, może to oznaczać, że serwer Apache ma wyłączoną obsługę pliku .htaccess lub że reguły są źle sformułowane. Możesz to sprawdzić dodając niepoprawne instrukcje do pliku. Jeżeli błędy się nie pojawią – serwer Apache nie obsługuje obecnie pliku .htaccess.
Niechciane zmiany w pliku .htaccess
W niektórych przypadkach plik .htaccess może zostać zmodyfikowany przez złośliwe oprogramowanie lub nieprawidłowe wdrożenie konkretnych reguł. Aby rozwiązać ten problem, należy regularnie wykonywać kopie zapasowe pliku .htaccess i zabezpieczyć serwer przed atakami z zewnątrz (np. implementując oprogramowanie antywirusowe).
