O innowacjach w biznesie mówi (i pisze) każdy. Pytanie, co to znaczy być „innowacyjną” firmą. Czy to określenie zarezerwowane jest tylko dla nowatorskich startupów lub gigantów pokroju Apple oraz Google? Na to pytanie — i nie tylko — odpowie dzisiejszy wpis; jak zwykle, zapraszamy do lektury!
Co to jest innowacja?
Z perspektywy przedsiębiorstw — ale i innych organizacji — innowacja to cały proces wprowadzania nowych lub ulepszonych produktów, technologii, usług oraz metod organizacyjnych, które mogą przyczynić się do wzmocnienia pozycji firmy na rynku i wzrostu zysków. W taki sposób o innowacjach pisze wydawany przez OECD Podręcznik Oslo, próbujący ująć je przy pomocy konkretnych danych i technik statystycznych.
Joseph Schumpeter, jeden z najbardziej wpływowych ekonomistów austriackich pierwszej połowy XX wieku, określił innowacje mianem „kreatywnej destrukcji” — prawdziwego motoru napędowego wzrostu gospodarczego. Ten, według Schumpetera, jest możliwy tylko wtedy, gdy obecni na rynku gracze nieustannie rozwijają swoje rozwiązania — i wypierają stare technologie, zastępując je nowymi.
A z perspektywy konsumenta? Innowacja jest po prostu rozwiązaniem, które w lepszy niż dotychczas sposób odpowiada na jego potrzeby; zmienia i ułatwia codzienne życie lub czyni niedostępne produkty/usługi (na przykład z powodów zbyt wysokich kosztów produkcji, które bezpośrednio przekładają się na ceny) dostępnymi.
W skrócie — innowacyjna firma to taka, która w centrum swojej działalności stawia rozwijanie coraz to nowszych, lepszych produktów i usług.
Innowacje w firmie — jakie przybierają formy?
Wbrew temu, co być może sądzą niektórzy — innowacje dotyczą nie tylko rozwiązań technologicznych (chociaż to o nich najczęściej mówimy, że są „innowacyjne”). Mogą przybierać różne formy, na różnych etapach procesu tworzenia produktu/usługi — chociaż ich cel jest zawsze ten sam.
Podręcznik Oslo, o którym już wspominaliśmy, wyróżnia cztery podstawowe rodzaje innowacji.
- Innowacje produktowe — czyli te, które dotyczą bezpośrednich zmian w działaniu, funkcjach i możliwościach produktu/usługi. Gdy myślimy o smartfonach z coraz mocniejszymi procesorami czy o zupełnie nowych zastosowaniach AI — są to właśnie innowacje produktowe.
- Innowacje procesowe — skupiające się na procesie, który prowadzi do wytworzenia produktu lub dostarczenia usługi klientowi; na przykład na poszukiwaniu tańszych metod produkcji czy optymalizacji łańcucha dostaw.
- Innowacje marketingowe — obejmujące nowe formy promocji, chociażby za pośrednictwem kanałów digital lub, znów, z wykorzystaniem AI, a także optymalizację dotychczasowych działań — na przykład w ramach strategii SXO.
- Innowacje organizacyjne — obejmujące zmiany w obrębie samej firmy stojącej za produktem; na przykład wdrożenie nowej, bardziej efektywnej metody zarządzania czy restrukturyzację zespołów projektowych.
W ostatnich latach wiele uwagi zwraca się na interakcje biznesu z otoczeniem — środowiskiem naturalnym, społeczeństwem, a nawet — światem polityki. Dlatego też można by było wyróżnić jeszcze dwa rodzaje innowacji: społeczne oraz ekologiczne.
Jak innowacyjność wpływa na rozwój firmy?
Innowacyjność jest jednym z ważniejszych — o ile nie najważniejszym czynnikiem decydującym o tym, czy dana firma będzie się rozwijać, czy zatrzyma się w miejscu (przez co z czasem zostanie wyparta z rynku). Dlaczego?
Po pierwsze, oczekiwania klientów rosną przez cały czas, równolegle z postępem technologicznym. Innowacje są konieczne, aby te wymagania spełnić.
A po drugie — każda firma, która buduje swoją pozycję na rynku (lub chce ją utrzymać), szuka nowych sposobów na wyróżnienie się, swoich przewag konkurencyjnych. Przedsiębiorstwo, które do nich nie dołączy i samo nie będzie wdrażało innowacyjnych rozwiązań — prędzej czy później przestanie być dla nich konkurencyjne. To niby oczywiste, ale warto o tym przypominać.
Dodajmy do tego fakt, że wiele innowacji (zwłaszcza procesowych oraz marketingowych) bezpośrednio przekłada się na funkcjonowanie samej firmy — na ponoszone przez nią koszty operacyjne, trafność podejmowania decyzji biznesowych czy zaangażowanie i efektywność pracowników. A to przecież fundamenty, bez których dalszy rozwój jest niemożliwy.
