Choć o user experience słyszy się ostatnio bardzo często i w różnych kontekstach, to jednak wiele osób ma problem z pełnym zrozumieniem tego szerokiego pojęcia. Jeśli weźmiemy pod uwagę tworzenie stron internetowych i aplikacji mobilnych, za główny cel działań UX należy uznać projektowanie pozytywnych doświadczeń użytkownika w oparciu o odpowiednio dostosowane rozwiązania i interakcje. Jest to wieloetapowy oraz złożony proces, który można ukończyć z sukcesem, realizując go według przemyślanej strategii. Jak rozwijać user experience? Na co przede wszystkim zwrócić uwagę i dlaczego?
UX – użyteczność. Jak badać pod tym kątem elementy strony?
Aby zaplanować skutecznie działania UX, należy rozpocząć od zbadania użyteczności strony internetowej. O co konkretnie chodzi? O to, jak sprawdza się dana witryna pod kątem czytelności, intuicyjności, funkcjonalności czy szybkości. Audyt usability obejmuje analizę ekspercką oraz testy z użytkownikami. Pod uwagę bierze się m.in. sprawność dziania witryny zarówno przy pierwszej wizycie, jak i przy wielokrotnych odwiedzinach, łatwość obsługi, ilość ewentualnych błędów, poziom satysfakcji użytkowników etc. Znaczenie ma wygląd strony, jej zawartość, architektura informacji, nawigacja etc. W dużej mierze chodzi o przyjęcie perspektywy docelowego odbiorcy i dokładne sprawdzenie tego, w jakim tempie, z jakim poziomem trudności czy efektywności będzie on korzystał z witryny, na ile będzie ona wygodna i atrakcyjna, dostosowana do jego potrzeb oraz oczekiwań.
Udogodnienia w funkcjonalnościach dla użytkowników – przykłady
A co, jeśli dana strona internetowa słabo sprawdzi się pod względem funkcjonalności? Istnieje szereg udogodnień i usprawnień, które są w stanie pomóc. W zakresie działań UX warto np. uwzględnić pracę nad:
- optymalizacją contentu – użytkownikom zależy na tym, aby szybko i wygodnie zdobyć informacje, które ich interesują, możesz im to ułatwić poprzez tworzenie treściwych, klarownych, wyczerpujących oraz przystępnych przekazów. Twoim celem jest także
- przyciągnięcie uwagi, a więc liczy się również jakość i atrakcyjność contentu.
- poprawą nawigacji – użyteczność witryny wzrośnie, jeśli zadbasz o to, aby użytkownik był w stanie bez problemu zorientować się, gdzie konkretnie się znajduje, jak może wrócić do poprzedniej podstrony, gdzie powinien podążać, aby dokonać konwersji etc.
Jakakolwiek dezorientacja jest tu niepożądana.
Przejrzystością, hierarchicznością informacji – na Twojej stronie nie powinno być zagadek, przesadnie zakamuflowanych przekazów, nadmiaru lub niedosytu poszczególnych elementów, chaosu etc. Musisz odpowiednio pokierować uwagą użytkownika, ułatwić mu przeglądanie witryny i dotarcia do pożądanych treści.
wygodnym filtrowaniem i scrollowaniem – im bardziej złożona witryna, tym większe znaczenie ma to, na ile sprawnie można ją obsługiwać. Infinite-scroll (mechanizm nieskończonego przewijania) czy rozbudowane filtrowanie w oparciu o różnorodne parametry są w stanie znacząco poprawić wygodę użytkownika.
prostymi formularzami – bez względu na to, czy dotyczą one zapisu do newslettera, zapytania o darmową wycenę czy złożenia zamówienia, formularze powinny być maksymalnie uproszczone, w przeciwnym wypadku są w stanie zniechęcić zainteresowanych użytkowników i negatywnie wpłynąć na konwersję.
Elementy UX, których nie widać
Działania UX dotyczą również usprawnień, które nie są tak łatwo dostrzegalne dla przeciętnego użytkownika, choć niewątpliwie czerpie on z nich konkretne profity. O co konkretnie chodzi? Na przykład o optymalizacje, które wpływają na przyspieszenie działania witryny czy jej dostosowanie do poprawnego wyświetlania się na urządzeniach mobilnych. Wybór profesjonalnego, wydajnego serwera, sposób projektowania strony (objętość plików HTML/CSS/JS, ilość skryptów, wewnętrzne linkowanie itp.), jej uniwersalny układ (poprawne wyświetlanie na komputerach, smartfonach i tabletach, optymalizacje grafik oraz multimediów (ich konwersje, skalowanie, formaty etc.) – wszystko to ma duże znaczenie dla user experience, choć może wydawać się niedostrzegalne na pierwszy rzut oka.
Etapy działań UX
Jak w takim razie odpowiednio wykonać tak różnorodne zadania? Należy skupić się na czterech głównych etapach działań UX, czyli:
- etapie badań i researchu: określenie celów biznesowych, potrzeb, głównych założeń w oparciu o specyfikę witryny, jej potencjał etc., tworzenie person UX, zdefiniowanie głównych potrzeb, oczekiwań, nawyków docelowych odbiorców, przyjrzenie się konkurencji, aktualnym trendom itp. Innymi słowy: zdobycie jak największej ilości przydatnych informacji przy wykorzystaniu różnorodnych metod i narzędzi analitycznych.
- etapie opracowania koncepcji: proponowanie konkretnych rozwiązań usprawniających UX, weryfikacja pomysłów, ich opiniowanie, określanie priorytetów w zakresie sprawdzania i ewentualnego wdrażania konkretnych funkcjonalności, czyli: przygotowanie strategii działań.
- etapie testowania: sprawdzanie, jak wybrane udoskonalenia sprawdzają się w rzeczywistości, czyli jak odbierają je użytkownicy, prototypowanie, wykorzystywanie feedbacku do dopracowania konkretnych rozwiązań, zwiększania ich efektywności lub ewentualnej rezygnacji z tych, które nie spełniają swoich funkcji.
- etapie wdrażania: finalny etap, w którym wdrażane i uruchamiane zostają wybrane, sprawdzone uprzednio funkcjonalności, wciąż powinny one oczywiście podlegać ocenie oraz stałemu monitoringowi.
Każda z tych faz powinna być odpowiednio rozbudowana w zależności od tego, z jakim rodzajem strony internetowym mamy do czynienia, jakiej branży ona dotyczy, jak szerokie są możliwości działań etc.
Wygląd strony a UX
Wiele mówi się o technicznych aspektach UX, a przecież to nie wszystko, duże znaczenie ma także wygląd strony, absolutnie nie powinno się bagatelizować tej kwestii. Użyteczność witryny jest bardzo ważna, ale również i jej estetyka. Przemyślany dobór layoutu, kolorystyki, atrakcyjność i jakość użytych zdjęć, grafik, zwrócenie uwagi na detale, spójność w identyfikacji wizualnej – wszystko to podlega ocenie i coraz częściej decyduje o tym, czy dany użytkownik odwiedzi ponownie daną stronę internetową, czy może wybierze konkurencję. Może wydawać się, iż poświecenie czasu, energii i budżetu na oryginalność witryny pod kątem wizualnym jest ryzykowaną inwestycją, ale często to wyjątkowa okazja na wyróżnienie się, zadbanie o wizerunek i rozgłos. Działania UX trudno uznać za ostateczne. Szczególnie w branży e-commerce warto regularnie badać poziom zadowolenia użytkowników, którzy korzystają z danej witryny, zdobywać nowe informacje na temat możliwych usprawnień, starać się wychodzić naprzeciw oczekiwaniom. Również w tej dziedzinie trendy zmieniają się bardzo szybko, dlatego tak istotne jest bycie na bieżąco i testowanie nowych rozwiązań.