Analiza PEST krok po kroku
4 min
4 min
Na skróty
Analiza PEST to metoda stworzona dla wsparcia procesów planowania. Służy do badania makroekonomicznego otoczenia organizacji, wyszczególniając podstawowe sfery mające na nią wpływ. Ta metoda składa się z czterech etapów, a ich celem jest wpływanie na funkcjonowanie przedsiębiorstwa i poprawa jego działalności.
Analiza PEST to metoda służąca do badania makrootoczenia firmy. Analiza ta polega na sprawdzeniu otoczenia przedsiębiorstwa i sprawdzenia możliwych skutków działań firmy, chociaż nie wszystko można przewidzieć. Dane do przeprowadzenia analizy PEST można znaleźć w wielu różnych raportach, etc.
Poszczególne etapy analizy PEST obejmują czynniki oraz ocenę ich wpływu na firmę, a także określenie relacji zachodzących pomiędzy przedsiębiorstwem a otoczeniem.
Analizę PEST można nazwać również generalnym podziałem poszczególnych segmentów otoczenia. To ogólny podział na strefy, które oddziałują na funkcjonowanie organizacji. PEST jest akronimem utworzonym z wyrazów political, economic, social lub socio-cultural i technological.
W tworzeniu planu bierze się pod uwagę każde z uwarunkowań:
P – otoczenie polityczne (ang. political) – czynniki polityczne obejmują analizę regulacji prawnych, polityki podatkowej, stabilności politycznej, przepisów dotyczących ochrony środowiska oraz polityki handlowej i celnej. Uwzględnienie tych czynników pozwala firmie ocenić, w jakim stopniu lokalne i międzynarodowe regulacje wpłyną na jej działalność.
E – otoczenie ekonomiczne (ang. economic) – czynniki ekonomiczne koncentrują się na analizie warunków makroekonomicznych, takich jak wzrost gospodarczy, cykle koniunktury gospodarczej, inflacja, stopy procentowe, kursy walut oraz poziom bezrobocia. Te wskaźniki pomagają zrozumieć, jak ogólna sytuacja ekonomiczna może wpływać na zdolność konsumentów do zakupu produktów oraz na koszty operacyjne przedsiębiorstwa.
S – otoczenie społeczne (ang. social) oraz socjokulturowe (ang. socio-cultural) – czynniki społeczne obejmują aspekty związane z kulturą, demografią, stylem życia, preferencjami konsumentów oraz ich nastawieniem do pracy i konsumpcji. Poznanie tych trendów pozwala firmie lepiej dopasować swoje produkty i usługi do zmieniających się potrzeb i oczekiwań klientów.
T – otoczenie technologiczne (ang. technological) – w skład tego otoczenia wchodzą: analiza rozwoju technologii, szybkość transferu nowoczesnych technologii, innowacje, automatyzacja oraz dostęp do badań i rozwoju. Czynniki technologiczne wpływają na proces ulepszania produktów, efektywność produkcji i konkurencyjność na rynku.
Rozwinięciem analizy PEST jest analiza PESTEL, która zawiera dodatkowe czynniki środowiskowe (environmental) i prawne (legal). Czynniki te mogą rzutować na działanie firmy, jednak pozostają obszarami, na które nie ma ona wpływu. Znajdują się w jej makrootoczeniu, czyli otoczeniu ogólnym, będącym zespołem warunków funkcjonowania organizacji, wynikającym z umiejscowienia w danym regionie kraju, układzie politycznym i społecznym.
W przypadku e-commerce, dobrze jest sprawdzić rodzaj ogólnych szans i zagrożeń. Oddziaływanie powyższych czynników będzie różne w zależności od tego, w jakiej branży i na jakich rynkach geograficznych działa przedsiębiorstwo. Dzięki analizie PEST można rozwijać przedsiębiorstwo, a także wzmacniać jego pozycję, na rynku krajowym oraz zagranicznym.
Po analizie czterech czynników rozróżnia się, które z nich mają negatywny, a które pozytywny wpływ na przedsiębiorstwo. Jest to właśnie identyfikacja szans i zagrożeń.
Warunki polityczne, ekonomiczne, społeczne i technologiczne mają wpływ na pozycję oraz możliwości rozwoju i działania firmy. Z pomocą ich dokładnej analizy wyznaczana jest dalsza strategia działania.
Metoda zarządzania, w której brane są one pod uwagę, pozwoli marce stać się bardziej konkurencyjną na rynku. Uwzględniając to, co oddziałuje na sektor, w którym działa organizacja tworzy się plan dopasowujący ją do obecnych warunków i przygotowujący na te prognozowane. Świadomość nadchodzących zmian umożliwia wyprzedzenie konkurencji.
Obszary, które wpływają na środowisko biznesowe powinny być uwzględniane w szczególności przez duże organizacje, które częściej mogą doświadczać skutków znaczących zdarzeń w świecie polityki, ekonomii, na płaszczyźnie społecznej i technicznej.
Analiza PEST jest stosowana w połączeniu z innymi formami strategicznej analizy biznesowej, między innymi z analizą SWOT (ang. strengths, weaknesses, opportunities, threats) opartą na mocnych i słabych stronach, możliwościach i zagrożeniach.
Przy okazji można ocenić wewnętrzne działanie przedsiębiorstwa by uzyskać bardziej kompleksowe wyniki. Rezultaty z kolei stają się solidną bazą do świadomego podejmowania decyzji. Po rozpoznaniu możliwości w środowisku biznesowym można je dobrze wykorzystać.
Znajomość przyszłych potencjalnych wyzwań pozwoli na solidne przygotowanie się do nich. Analiza PEST jest przydatna dla nowych firm, oraz tych, które planują wkroczenie na rynek zagraniczny. Za pomocą metody planowania strategicznego można zrozumieć, które z czynników mają rzeczywisty wpływ na biznes.
Przeczytaj także: Pozycjonowanie stron internetowych
Poniżej znajdziesz przykłady zastosowania analizy PEST z uwzględnieniem poszczególnych sektorów.
Czynniki polityczne – wzmożona regulacja sektora finansowego przez rządy i banki centralne, w tym wymogi kapitałowe czy przepisy antymonopolowe, które mogą wpływać na działalność banków.
Czynniki ekonomiczne – przy wysokiej inflacji rosną koszty życia, co wpływa na zdolność klientów do zaciągania kredytów.
Czynniki społeczne (kulturowe) – rosnące zainteresowanie zrównoważonym inwestowaniem (ESG). Wiele firm finansowych oferuje produkty inwestycyjne skupione na zrównoważonym rozwoju, aby przyciągnąć klientów świadomych ekologicznie.
Czynniki technologiczne – rozwój blockchain i kryptowalut, które stwarzają nowe możliwości, ale też wymuszają na tradycyjnych instytucjach finansowych wdrożenie rozwiązań cyfrowych.
Czynniki polityczne – coraz więcej państw wprowadza przepisy ograniczające użycie szkodliwych dodatków w produktach spożywczych, co wymusza na firmach zmianę receptur.
Czynniki ekonomiczne – wzrost cen żywności i transportu, który wpływa na ostateczną cenę produktów na półkach sklepowych i może ograniczyć popyt.
Czynniki społeczne (kulturowe) – rosnąca popularność produktów ekologicznych i wegańskich sprawia, że producenci produktów spożywczych muszą dostosowywać swoją ofertę, aby odpowiadać na zmieniające się preferencje konsumentów.
Czynniki technologiczne – wdrożenie technologii blockchain do śledzenia łańcucha dostaw, dzięki czemu klienci mogą łatwo sprawdzić pochodzenie produktu i jego zgodność z deklaracjami (np. organiczny, bez GMO).
Czynniki polityczne – polityki związane z ochroną zdrowia, w tym regulacje dotyczące badań klinicznych i zatwierdzania leków, które wpływają na czas i koszty wprowadzania nowych produktów na rynek.
Czynniki ekonomiczne – rosnące koszty badań i rozwoju nowych leków. Firmy muszą inwestować w innowacje, aby utrzymać konkurencyjność, co może zwiększać ceny leków.
Czynniki społeczne (kulturowe) – starzejące się społeczeństwa w krajach rozwiniętych, co zwiększa zapotrzebowanie na leki.
Czynniki technologiczne – rozwój sztucznej inteligencji w badaniach nad nowymi lekami, co może skrócić czas potrzebny na ich opracowanie i zmniejszyć ostatecznie koszty.
Analiza PEST przedstawia przedsiębiorstwom w kompleksowy sposób otoczenie zewnętrzne, co umożliwia lepsze przygotowanie się na zmieniające się warunki rynkowe i podejmowanie trafnych decyzji strategicznych.
Przeprowadzenie tej analizy pomaga firmom zidentyfikować szanse i zagrożenia wynikające z czynników politycznych, ekonomicznych, społecznych i technologicznych, co zwiększa ich zdolność do reagowania na zmiany.
Dzięki analizie PEST firma może lepiej zrozumieć wpływ regulacji prawnych, polityki gospodarczej, trendów demograficznych i postępu technologicznego na swoją działalność.
Podsumowując, analiza PEST pozwala firmom nie tylko lepiej rozumieć otoczenie, ale też skutecznie zarządzać ryzykiem i wykorzystać pojawiające się szanse, co wspiera długoterminowy rozwój i konkurencyjność przedsiębiorstwa na rynku.