Na skróty
Za każdą funkcjonalną, atrakcyjną wizualnie i działającą bez zarzutu stroną internetową stoi nie jedna, lecz przynajmniej kilka technologii. Które języki trzeba poznać, zanim wejdziemy do świata web developmentu? O tym w poniższym tekście.
Podstawowym językiem wykorzystywanym przy tworzeniu stron internetowych jest właśnie HTML (HyperText Markup Language). Nie jest to tradycyjny język programowania — lecz język znaczników, dzięki którym możemy definiować podstawowe elementy strony w sposób zrozumiały dla wszystkich przeglądarek internetowych.
Mówiąc najprościej, HTML jest odpowiedzialny za „szkielet” witryny — strukturę treści i układ poszczególnych jej elementów. Przy jego pomocy dodajemy na stronę kolejne akapity tekstu, tworzymy nagłówki, wstawiamy obrazy i budujemy podstawowe formularze. Bez znajomości HTML-a pisanie stron internetowych jest więc niemożliwe — na szczęście, nie jest on językiem trudnym do opanowania.
Nie odchodząc daleko od HTML-a — kolejnym językiem, który powinien znać każdy web developer to CSS (Cascading Style Sheets). Ponownie, nie jest to język programowania w tradycyjnym znaczeniu; arkusze stylów CSS są jedynie zbiorem dyrektyw dotyczących tego, w jaki sposób przeglądarka internetowa ma wyświetlać poszczególne elementy HTML. Innymi słowy — pozwalają określić wygląd witryny.
Przy pomocy CSS-a możemy formatować wszystkie elementy struktury strony — od wyboru czcionki, przez określenie marginesów po właściwości tła. I co najważniejsze, nie musimy przy tym ingerować w kod HTML. CSS powstał bowiem właśnie po to, by odseparować strukturę dokumentu od formy jej prezentacji — dzięki czemu nie mamy konieczności definiowania właściwości każdej pojedynczej podstrony osobno. Wystarczy wdrożyć zewnętrzny arkusz stylów do już gotowej struktury.
Czyli pierwszy na naszej liście prawdziwy język programowania. Według corocznych ankiet Stack Overflow, JavaScript jest także pierwszym wyborem wśród developerów oraz pracodawców. I trudno się temu dziwić, ponieważ to on jest odpowiedzialny „w praktyce” za działanie większości stron internetowych.
JavaScript definiuje sposób, w jaki zachowują się poszczególne elementy witryny w interakcji z użytkownikiem — i pozwala je dynamicznie zmieniać. Jeśli na stronie widzimy interaktywne menu lub sekcję komentarzy — prawdopodobnie stoi za nimi JavaScript. Działanie buttonów, walidacja formularzy, slidery, efekty wizualne i animacje — to także zasługa JS-a.
Jednak mówiąc o JavaScript’cie, nie możemy nie wspomnieć o jego licznych bibliotekach i frameworkach. Pod tym względem jest to prawdopodobnie najlepiej wyposażony język programowania — bez Angulara, Reacta czy Vue większość developerów obecnie nie wyobraża sobie pracy z JavaScriptem. I nie bez powodu — znacząco ułatwiają one tworzenie bardziej skomplikowanych skryptów oraz rozszerzają możliwości samego języka.
HTML, CSS i JavaScript są standardem, jeżeli chodzi o pisanie stron internetowych. W rękach dobrego developera pozwalają zrealizować w zasadzie dowolny projekt witryny — tak, aby była ona w pełni funkcjonalna, atrakcyjna wizualnie i przyjazna algorytmom Google w kontekście SEO.
Python to być może najbardziej uniwersalny język programowania — charakteryzujący się prostą i czytelną składnią oraz wieloma funkcjonalnymi frameworkami. Najczęściej znajduje swoje zastosowanie w projektach aplikacji oraz w analizie danych — z pewnością nie jest kojarzony z pisaniem stron internetowych w taki sam sposób jak JavaScript. A to błąd; jak się okazuje, Python stoi za funkcjonalnościami największych platform internetowych.
Najlepszym przykładem będzie… Google — którego to Python jest „oficjalnym” językiem, wykorzystywanym wszędzie, gdzie jest to możliwe. Jeden z największych frameworków Pythona — Django — jest podstawą back-endu Instagrama. Sam język pośredniczy także w tłumaczeniu zapytań wysyłanych pomiędzy użytkownikami a serwerami Netflixa, Reddita i Spotify.
Generalnie, Python w świecie web developmentu wykorzystywany jest przede wszystkim jako narzędzie back-endowe – po stronie serwera. Choć efekty jego zastosowania nie są bezpośrednio widoczne dla użytkownika (za to odpowiada JavaScript), ma on ogromny wpływ na funkcjonalność wielu serwisów — może odpowiadać m.in. za transmisję i przetwarzanie danych, obsługę baz danych czy analizę plików XML. Wykorzystuje się go także do tworzenia podstawowych skryptów.
PHP, podobnie jak Python, jest językiem wykonywanym po stronie serwera. Choć jego popularność w ostatnich latach zaczęła powoli spadać, wciąż pozostaje najczęściej wykorzystywanym językiem back-endowym przy projektach webowych. To właśnie na bazie PHP powstał Facebook, Wikipedia czy WordPress — najpopularniejszy system zarządzania treściami.
Język PHP stosuje się m.in. do generowania dynamicznej zawartości stron WWW, ale także do obsługi baz danych oraz przetwarzania informacji wysyłanych pomiędzy użytkownikiem a serwerem.
Na to pytanie nie ma jednej, słusznej odpowiedzi. Znajomość HTML-a, CSS-a i JavaScriptu to podstawa pracy z front-endem — czyli wszystkim, co użytkownik widzi po wejściu na stronę internetową. PHP i Python są zaś językami dedykowanymi back-endowcom, dbającym o prawidłowe działanie witryny po stronie serwera. Wybór zależy więc od celu projektu… i tego, którym obszarem pisania stron internetowych chcemy się zająć.
Zawodowy copywriter oraz student psychologii na Uniwersytecie Warszawskim. W świecie marketingu internetowego równie mocno, co chwytliwe (i wartościowe) treści interesuje go dobry design. Gdy nie zajmuje się tworzeniem contentu, odkrywa perełki kina niezależnego i pracuje nad własnymi opowiadaniami.