Marketing internetowy to w obecnych czasach niezbędne narzędzie dla przedsiębiorców, którzy chcą wyróżnić się na rynku. Działania reklamowe, prowadzone online związane są jednak z szeregiem zagadnień prawnych. Nieznajomość tych przepisów może skutkować dotkliwymi karami finansowymi. Lepiej więc zawczasu zapoznać się z przepisami, aby dostosować swoje działania do obowiązującego prawa. Dowiedz się, na co zwracać uwagę, prowadząc działania marketingowe w Internecie.
Przepisy dotyczące marketingu internetowego
Zastanawiasz się, jakie przepisy warto znać, promując swoją działalność w sieci? Tak naprawdę, wiele zależy od tego, w jaki sposób prowadzisz swoje działania marketingowe. Istnieje jednak kilka przepisów prawnych, które mogą być w tym kontekście szczególnie istotne:
- Kodeks cywilny – reguluje stosunki cywilnoprawne między osobami prawnymi i fizycznymi. Dotyczy to m.in. zawierania różnego rodzaju umów, naruszenia dóbr osobistych (np. poprzez niestosowną reklamę), czy odpowiedzialności za szkodę.
- Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji – porusza kwestie nieetycznych sposobów reklamowania usług i produktów.
- Ustawa o ochronie konsumentów i konkurencji – dotyczy przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję.
- Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych – jej zapisy regulują kwestię używania różnorodnych utworów w działaniach marketingowych.
- Ustawa o radiofonii i telewizji – definiuje pojęcie reklamy jako przekazu handlowego, którego celem jest promocja sprzedaży towarów lub usług. Dzięki temu można łatwiej sprecyzować, czy dany przekaz jest reklamą, co jest istotne w kontekście innych przepisów.
- Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną – określa obowiązki przedsiębiorcy prowadzącego działalność w sieci. Porusza m.in. kwestię niezamówionej informacji handlowej (tzw. spamu), czy odpowiedzialności za przechowywanie danych odbiorców.
- Rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO) – dotyczy wszelkich kwestii związanych z przetwarzaniem danych osobowych użytkowników.
Reklama w Internecie a nieuczciwa konkurencja
Jednym z najważniejszych aspektów prawnych, na które trzeba zwrócić uwagę w działaniach marketingowych w Internecie, jest zagadnienie nieuczciwej konkurencji. Katalog czynów, które można uznać za nieetyczne w marketingu, zawiera ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Do działań takich można zaliczyć m.in.: sprzeczność reklamy z dobrymi obyczajami, uchybianie godności człowieka, wprowadzanie klienta w błąd lub wykorzystywanie łatwowierności odbiorcy.
Trudne do interpretacji może być naruszanie dobrych obyczajów przez reklamę w Internecie. Jest to więc w dużej mierze kwestia pewnego rodzaju wyczucia. Reklama nie może stać w sprzeczności z ogólnie przyjętymi normami społecznymi i gospodarczymi. Przedsiębiorca więc nie powinien np. ustawiać się w pozycji uprzywilejowanej w stosunku do konsumenta, udzielać informacji w sposób nierzetelny, czy wykorzystywać niewiedzę konsumentów.
Niedopuszczalne są też reklamy, które bazują na wywołaniu poczuciu zagrożenia u klientów tylko po to, aby skorzystali z oferty przedsiębiorcy. Reklama nie powinna też wykorzystywać przesądów odbiorców w celu przyciągnięcia ich uwagi i nakłonienia do zakupu towaru lub usługi. Ponadto, za nieetyczne uznaje się reklamy, zawierające porównanie promowanych produktów do towarów oferowanych przez inną firmę. Jest to bowiem działanie ukierunkowane przede wszystkim na deprecjonowanie innego podmiotu gospodarczego, a nie podkreślanie zalet reklamowanego produktu.
Nad respektowaniem przepisów związanych z konkurencją czuwa Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Organ ten może nakładać kary finansowe na firmy, niestosujące się do reguł prawnych.
RODO a marketing internetowy
Kolejnym niezwykle istotnym aspektem marketingu internetowego jest przestrzeganie unijnego Rozporządzenia o ochronie danych osobowych. Warto zadbać o zgodność wszelkich działań marketingowych z tym rozporządzeniem, aby uniknąć dotkliwych sankcji.
RODO w marketingu internetowym ma zastosowanie między innymi w przypadkach, gdy:
- odbiorcy kontaktują się z firmą (np. poprzez e-mail, dostępny na stronie internetowej);
- internauci zapisują się na newsletter;
- użytkownicy mediów społecznościowych wysyłają wiadomości, reagują na posty na portalu firmowym,
- firma stosuje zautomatyzowane przetwarzanie danych (profilowanie).
Osoby, których dane przetwarzasz, powinny zostać poinformowane m.in. o:
- administratorze, przetwarzającym dane
- celach przetwarzania danych osobowych,
- rodzaju pozyskiwanych danych,
- możliwości wycofania zgody na przetwarzanie danych,
- profilowaniu danych, jeśli ma ono miejsce.
Z tego względu niezbędne jest umieszczenie klauzuli informacyjnej na stronie internetowej Twojej firmy. W sporządzaniu lub choćby weryfikacji informacji RODO warto skonsultować się z prawnikiem, może to być lokalny specjalista – Adwokat Szymon Stypuła, który jednocześnie posiada konsultacje online.
Wykorzystanie wizerunku w marketingu internetowym
Wiele czynności podejmowanych w ramach marketingu internetowego obejmuje wykorzystanie wizerunku. Może to dotyczyć np. zamieszczania zdjęć uczestników szkolenia organizowanego przez Twoją firmę, czy osób odwiedzających Twój lokal. Kwestie wykorzystania wizerunku reguluje art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W świetle przepisów musisz pozyskać każdorazowo zgodę danej osoby na rozpowszechnienie jej wizerunku. Wyjątek stanowi upublicznianie wizerunku osób powszechnie znanych, w związku z pełnieniem przez nie funkcji zawodowych, społecznych, czy politycznych. Co jednak ważne, wizerunku takich osób nie można wykorzystywać w celach komercyjnych, a jedynie w interesie społecznym.
Jeśli więc planujesz umieścić na swojej stronie internetowej, czy profilu w mediach społecznościowych zdjęcia przedstawiające Twoich klientów, musisz najpierw poprosić ich o zgodę. Nie jest konieczna forma oficjalnego oświadczenia, ale zgoda musi być możliwa do udowodnienia. Najlepiej więc, żeby miała postać pisemną – może to być dokument papierowy, ale także e-mail, czy innego typu wiadomość przesłana drogą elektroniczną. Jeśli organizujesz szkolenie, czy warsztaty, najłatwiej jest po prostu dołączyć treść takiej zgody do formularza zgłoszeniowego.
Grafiki i zdjęcia w marketingu internetowym
Warto poruszyć również temat materiałów wizualnych, wykorzystywanych w działaniach marketingowych w Internecie. Zamieszczając jakiekolwiek materiały na swojej stronie, czy fanpage’u, należy upewnić się, że nie naruszają one praw autorskich ich twórców. W Internecie znaleźć można rozmaite bazy darmowych grafik, zdjęć, czy materiałów video, które można wykorzystać w swoich projektach. Kluczowe jest jednak dokładne zapoznanie się z licencją, która określa szczegółowe zasady korzystania z tych zasobów.
W popularnych portalach stockowych można często spotkać się z licencjami typu:
- Domena publiczna – dotyczy utworów, których nie obejmują autorskie prawa majątkowe. Dotyczy to sytuacji, kiedy od śmierci twórcy upłynęło już co najmniej 70 lat lub prawa majątkowe do utworu nigdy nie istniały. Należy jednak podpisać autora dzieła, ponieważ prawa osobiste do dzieła nie przemijają.
- Creative Commons Zero (CC0) – jest to licencja umożliwiająca korzystanie z zasobów właściwie w dowolny sposób (niekomercyjny lub komercyjny). W tym przypadku nie istnieje nawet konieczność oznaczania twórcy dzieła.
- Creative Commons Uznanie autorstwa (CC BY 3.0 PL) – ta licencja pozwala na rozpowszechnianie utworu w dowolnym celu, ale pod warunkiem oznaczenia twórcy.
Istnieją również inne typy licencji Creative Commons, a także odrębne licencje, regulujące korzystanie z utworów. Należy więc zwrócić szczególną uwagę na status prawny utworu, który chcesz wykorzystać w marketingu internetowym.
Marketing internetowy – porady prawne
Zagadnienia związane są z prawnymi aspektami marketingu internetowego mogą wydawać się skomplikowane. Wiele kwestii wymaga starannego przeanalizowania w kontekście danego przypadku. Jednak wykwalifikowany specjalista pomoże Ci przebrnąć przez wszystkie „kruczki” prawne. Jeśli więc masz wątpliwości lub pytania dotyczące tej tematyki, skontaktuj się ze specjalistą, który pomoże Tobie online lub podczas konsultacji na żywo. Najlepszy prawnik Poznań, który zna się na temacie? Adwokat Stypuła – od lat pomaga w kwestiach prawnych, jakie są powiązane z marketingiem.