UI i UX design – co to jest i na czym polega praca UX designera?
7 min
7 min
Na skróty
Projektowanie UX oraz UI to tematy, które dotyczą niemal każdego przedsiębiorcy. W końcu każdy produkt cyfrowy – od aplikacji mobilnej po strony internetowe – jest wizytówką firmy. To, jak wygląda i jak się z niego korzysta, decyduje o tym, czy klient zostanie z daną marką na dłużej.
Właśnie dlatego możemy śmiało napisać, że UX i UI to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim funkcjonalności i dopasowania do potrzeb użytkownika. Niezależnie jednak od tego, jak często mówi się o User Experience, wciąż wiele osób nie do końca wie, czym tak naprawdę zajmują się osoby pracujące w branży UX.
W poniższym artykule rozwiniemy te (dla niektórych wciąż tajemnicze) skróty i omówimy dokładnie, dlaczego UX oraz UI są tak istotne w digitalnym świecie.
Historia UX zaczyna się dużo wcześniej, niż w 1993 roku, jednak to właśnie wtedy Don Norman zaproponował termin „doświadczenia użytkownika”, którym posługujemy się także dzisiaj. Autor uznał, że potrzebne jest pojęcie, opisujące obcowanie danej osoby z systemem, które obejmie takie elementy procesu projektowania jak grafika i wzornictwo, interfejs użytkownika, projektowanie interakcji, a także instrukcje.
Co ciekawe, pomimo tego, że aktualnie User Experience design dotyczy najczęściej aplikacji mobilnych czy witryn internetowych, trzeba pamiętać, że tak naprawdę UX dotyczy praktycznie każdej dziedziny życia – począwszy od tego, w jaki sposób otwierasz i zamykasz drzwi czy używasz myszki komputerowej, aż do customer journey (ścieżki klienta) w Twoim sklepie online.
Najprościej mówiąc, w centrum zainteresowania UX designera jest projektowanie zorientowane na człowieka. To osoba odpowiedzialna za to, aby interakcja użytkownika z produktem cyfrowym była jak najbardziej przyjemna, intuicyjna i efektywna. Tworzy on projekty interfejsów użytkownika, które nie tylko dobrze wyglądają, ale przede wszystkim są funkcjonalne i spełniają potrzeby odbiorców.
Proces projektowania można podzielić na cztery podstawowe segmenty. Nie zawsze występują one w dokładnie takiej kolejności, bardzo często płynnie się przenikając.
Podstawą pracy projektanta jest zrozumienie, jakie są potrzeby użytkownika: tego, jak się zachowuje, jakie ma potrzeby, a także co go motywuje i co jest dla niego wyzwaniem. Aby lepiej poznać grupę docelową, zwykle przeprowadza się wywiady, podczas których respondenci odpowiadają na pytania oraz wykonują zadania.
Choć tego typu research można uznać za pierwszy krok pracy UX designera, jest on na tyle rozbudowanym działaniem, że z czasem wyodrębniło się osobne stanowisko zajmujące się tylko tym obszarem – UX researcher.
Wśród popularnych metod, pomagających lepiej poznać użytkowników, można wymienić feedback klientów, eyetracking, sortowanie kart, ankiety oraz analitykę (np. dane Google Analytics).
Projektowanie w przypadku UX ani nie zaczyna, ani nie kończy się na wyborze ładnego fontu oraz logo. Dlatego pierwszym krokiem jest usystematyzowanie architektury informacji, a następnie stworzenie wireframe’ów, czyli wstępnych modeli późniejszego produktu. Mogą to być np. naszkicowane na kartce papieru ekrany aplikacji, które zostaną wykorzystane do wczesnych testów.
Źródło: https://unsplash.com/photos/blue-ballpoint-pen-on-white-notebook-ZSPBhokqDMc
Dopiero po tym etapie UX designer przechodzi do tworzenia prototypów, a więc pracy w programach takich jak Figma czy Adobe XD.
Dzięki temu projektanci zdobywają opinie o produkcie, a przede wszystkim mogą dostosować rozwiązania i funkcjonalność produktu do potrzeb userów. Warto pamiętać o tym, że testy nie powinny się kończyć na etapie prototypowania – dane o produkcie należy bowiem zbierać cały czas.
Jak wspomniano wcześniej, proces na tym się nie kończy, a właściwie wraca do pierwszego punktu – UX designerzy muszą bowiem śledzić bieżące reakcje użytkowników, aby ulepszać i rozwijać projekt.
Jeżeli interesuje Cię ta droga kariery musisz wiedzieć, że potrzebna będzie Ci zarówno solidna wiedza teoretyczna, jak i doświadczenie.
Wiedzę teoretyczną możesz zdobyć m.in. poprzez wszelkiego rodzaju kursy online, czytanie książek i artykułów, ale także studia kierunkowe. W przypadku praktyki nieocenione będzie przede wszystkim realizowanie własnych projektów oraz staże/praktyki w firmach, które zajmują się projektowaniem UX.
Aktualnie średnie zarobki dla UX designera w Polsce wynoszą około 8-12 tysięcy złotych brutto miesięcznie dla osób początkujących i 12-18 tysięcy złotych brutto miesięcznie dla osób z większym doświadczeniem. Są to jedynie szacunkowe wartości i rzeczywiste wynagrodzenie może się znacznie różnić w zależności od chociażby:
Skoro zajęliśmy się już tematem UX, pora na UI, czyli User Interface. Jest to element procesu projektowania, skupiający się na wyglądzie, interakcjach, kwestiach dostępności oraz użytkowości.
Jak sama nazwa wskazuje, obejmuje tworzenie interfejsów, zapewniających pozytywne doświadczenie użytkownika. Choć UX i UI design są ze sobą ściśle powiązane, mają zdecydowanie odmienne role – różnice między tymi dwoma dziedzinami podsumujemy w dalszej części wpisu.
UI designer nie zajmuje się jedynie wyborem fontu i kolorów. Do jego obowiązków należą także kwestie brandingu i spójności wizerunku marki, jak i obszar Responsive Web Desingu, czyli dostępności danego produktu.
Co jeszcze robi na co dzień UI designer? Zajmuje się przedstawionymi niżej trzema segmentami.
Dotyczy tworzenia makiet produktów, pokazujących jak wygląda interfejs użytkownika na kluczowych stronach. Jest to nieodzowna część procesu projektowania interakcji.
Czyli układ strony, sklepu lub aplikacji. Idealnie zorganizowany layout powinien być intuicyjny dla użytkowników, jednak aby osiągnąć sukces w tym zakresie należy podjąć bardzo wiele drobnych decyzji: od pozycji nagłówków, aż po ilości pustej przestrzeni.
A dokładniej sposób działania przycisków, menu rozwijanego oraz różnych funkcji produktu. Projektanci UI muszą zadbać o to, aby ścieżka była płynna i jasna nawet dla tych osób, które nie są zainteresowane technologią lub np. niekoniecznie często robią zakupy online czy korzystają z aplikacji.
Właśnie dlatego istotna jest też znajomość wzorców projektowych (UI patterns) – w UX nie chodzi bowiem o to, aby wymyślać koło na nowo, a po prostu je ulepszać.
Jeżeli czujesz, że UI designer to zajęcie dla Ciebie, musisz wiedzieć, że to zawód, który łączy w sobie kreatywność z umiejętnościami technicznymi. Aby odnieść sukces w tej dziedzinie warto posiadać więc nie tylko zmysł estetyczny, ale też znać podstawowe narzędzia graficzne, takie jak Figma, Sketch bądź Adobe XD. Przydatna będzie też wiedza z podstaw HTML, CSS i JavaScript
Widełki zarobków, na które może liczyć UI designer, są takie same jak te, których może oczekiwać UX designer. Wahają się więc od 8-12 tysięcy złotych brutto dla początkujących w branży po 12-18 tysięcy złotych brutto dla osób z różnym poziomem doświadczenia.
Pamiętaj jednak, że i w tym przypadku są to jedynie dane szacunkowe.
UX design skupia się na ogólnym doświadczeniu użytkownika i jego potrzebach. Designerzy UX biorą pod uwagę kontekst, cele, oczekiwania oraz emocje użytkowników, pracując nad stworzeniem odpowiedniej architektury informacji oraz user flow. Bardzo istotne jest też testowanie i optymalizacja produktu.
Źródło: https://unsplash.com/photos/a-person-holding-a-tablet-in-front-of-a-computer-screen-M47v14huqDA
Tymczasem UI (User Interface) to kluczowy element procesu projektowania, skupiający się na wyglądzie i interakcjach użytkownika z danym produktem. UI design obejmuje tworzenie estetycznych, intuicyjnych oraz spójnych interfejsów, które zapewniają pozytywne doświadczenie użytkownika.
Jak więc można łatwo wywnioskować, UX designer skupia się na badaniach i analizie, aby zrozumieć potrzeby oraz oczekiwania użytkowników. Przekazuje te informacje UI designerowi, który wykorzystuje je podczas projektowania interfejsów. Dzięki temu tworzony produkt jest po prostu dużo bardziej użyteczny i atrakcyjny.
Współpraca między UX i UI designerem przyczynia się do usprawnienia procesu projektowego. Dzięki działaniom UX designera, projekt jest oparty na dogłębnych badaniach, a wypracowane strategie i rozwiązania umożliwiają lepsze dopasowanie poszczególnych rozwiązań. Przykład? Jeśli aplikacja ma być używana na zewnątrz, konieczne będzie zwrócenie uwagi na to, czy wszystkie ekrany są czytelne w pełnym słońcu. Wspólna komunikacja i wymiana pomysłów pomagają więc w uniknięciu błędów oraz zoptymalizowaniu projektu.
Obie dziedziny są niezwykle istotne dla całego procesu tworzenia użytecznego i atrakcyjnego produktu. Wymaga on jednak skupienia się na różnych obszarach, aby przeanalizować rzeczywiste problemy, z którymi zmagają się potencjalni userzy. Dlatego właśnie współpraca między UX i UI designerami jest kluczowa, aby zapewnić spójne oraz satysfakcjonujące doświadczenie dla użytkowników.
Warto również poruszyć temat różnic pomiędzy pracą UI designera oraz grafika. Ten pierwszy kładzie główny nacisk na funkcjonalność interfejsu, skupiając się na tym, jak użytkownik będzie się poruszał po stronie lub aplikacji, jak łatwo będzie znajdować potrzebne informacje i wykonywać konkretne akcje. Grafik natomiast odpowiada stricte za aspekty wizualne, takie jak estetyka, kompozycja, kolorystyka i stylizacja. Chociaż obie dziedziny mają wpływ na wygląd interfejsu, UI designer ma większe zrozumienie zasad projektowania interakcji i usprawniania doświadczenia użytkownika.
W procesie UX bardzo ważne są badania. Wiedza, zdobyta podczas wywiadów czy testów, pomaga UI designerowi w projektowaniu interakcji, nawigacji i układu, co naturalnie przekłada się na użyteczność oraz łatwość korzystania z produktu. Grafik natomiast często korzysta z kreatywności artystycznej, aby tworzyć unikalne i atrakcyjne wzory, ilustracje, efekty wizualne. Oba podejścia są ważne, ale mają nieco inne cele i priorytety.
Finalnie, graficy zajmują się szerokim spektrum projektów, które niekoniecznie są związane z interfejsami (projekty drukowane, identyfikacja wizualna, ilustracje, reklamy, plakaty itp.). Mimo że oba zawody są związane z projektowaniem, ich zakres pracy różni się pod względem obszarów, na które się skupiają. Współpraca pomiędzy UI designerem a grafikiem może przynieść najlepsze rezultaty, łącząc umiejętności projektowania interakcji i funkcjonalności z kreatywnością i estetyką.
UX design odgrywa coraz większą rolę w digitalu – i nic dziwnego. Dobrze zaprojektowane strony czy aplikacje po prostu zwiększają satysfakcję klientów. Pozytywne doświadczenie z interfejsem sprawia, że userzy są bardziej zadowoleni, a co za tym idzie, bardziej skłonni do powrotu. To oczywiście przekłada się na wzrost konwersji.
Dobry UX design ma również wpływ na lojalność klientów. Użytkownicy, którzy mają przyjemne i satysfakcjonujące doświadczenia z produktem, są bardziej skłonni do polecania go innym, a także pozostają lojalni wobec marki. Lojalność klientów jest niezwykle cenna, przekłada się bowiem na długotrwałe relacje z marką oraz liczbę transakcji.
Istnieje wiele przykładów firm, które osiągnęły sukces dzięki skupieniu się na UX designie. Wystarczy wspomnieć o Apple – produkty takie jak iPhone czy MacBook wyróżniają się intuicyjnym interfejsem, prostotą obsługi i estetyką. Innym przykładem, który warto przytoczyć, jest Airbnb. Platforma firmy oferuje bardzo intuicyjny proces rezerwacji, personalizowane rekomendacje, zapewnia także dokładne informacje o ofertach. Dzięki temu użytkownicy czują się pewnie i komfortowo, co przekłada się na ich zaufanie oraz częstotliwość korzystania z usług Airbnb.
Śmiało można powiedzieć, że tworzenie użytecznych, intuicyjnych i atrakcyjnych produktów stało się niezbędne dla sukcesu firmy. Również Google poleca w swoich wskazówkach dla deweloperów skupić się na User Experience, a na stronie Thinking With Google udostępniają wiele ciekawych case study. Jeśli użytkownicy spędzają więcej czasu na stronie, oznacza to, że jest ona użyteczna i wartościowa, co korzystnie wpływa na wskaźniki SEO.
UX design już dawno przestał być luksusem, zarezerwowanym dla ogromnych korporacji, a stał się nieodłączną częścią strategii biznesowych także małych i średnich biznesów.
Inwestowanie w UX zapewnia pozytywne efekty, takie jak zwiększenie satysfakcji użytkowników, wzrost konwersji, lojalności klientów i reputacji marki. Dlatego właśnie przedsiębiorstwa, które skupiają się dopracowaniu User Experience oraz SEO, mają większe szanse na osiągnięcie sukcesu w dzisiejszym, mocno konkurencyjnym środowisku.
Absolwentka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, filolożka języka polskiego i literaturoznawczyni, wkrótce słuchaczka na kierunku User Experience Design. Podstawą wszystkich działań marketingowych jest dla niej dobry research oraz analiza. Kiedy nie zajmuje się tworzeniem contentu, lubi oglądać modernistyczną architekturę i czytać o polskiej sztuce użytkowej PRL-u.