Co to jest UX? O czym warto wiedzieć?
11 min
11 min
Na skróty
O co właściwie chodzi z UX? Co kryje się pod pojęciem UX? UX to skrót od User Experience, tłumacząc najprościej, jest to projektowane zorientowane w pełni na użytkownika. Dobre UX zaczyna się już na etapie badania potrzeb odbiorców. Musisz dokładnie poznać czego tak właściwie dany użytkownik oczekuje od produktu, aby w efekcie dać mu rozwiązanie intuicyjne, wygodne w obsłudze. Jak robić UX? Upraszczając – tak, aby zaprojektowane rozwiązanie było przejrzyste i zorientowane na człowieka, proste w obsłudze. Tylko dobrze zrobiony UX sprawi, że użytkownicy trafiać będą właśnie na Twoją stronę. Chcesz dowiedzieć się więcej? Zachęcamy do przeczytania naszego artykułu!
Z pojęciem UX nierozerwalnie wiąże się UX designer. UX designer to nie tylko ktoś, kto stworzy przejrzystą i funkcjonalną stronę. Trzeba zwrócić uwagę na to, że trendy, upodobania użytkowników, rozmaite rozwiązania ciągle się zmieniają. Dobry designer musi być zawsze na bieżąco. To osoba, która potrafi dokładnie analizować konkurencję, ale też świetnie rozpoznawać potrzeby swoich klientów. W pracy UX designera niezbędny jest stały rozwój, tak aby dostarczać zawsze aktualne i nowoczesne rozwiązania. Niejednokrotnie jest to nie lada wyzwanie, bo oczekiwania i gusta użytkowników są rozmaite i stale się zmieniają. Monitorowanie zachować użytkowników jest więc tutaj niezwykle ważne. Tylko w ten sposób UX designer może wprowadzać w witrynie internetowej zmiany, które poprawiają UX danej strony adekwatnie do zmieniających się oczekiwań. Mówiąc o zawodzie UX designera wiele osób myśli, że jest to osoba, która tylko projektuje pewnie rozwiązania. Tymczasem praca ta to zdecydowanie szerszy zakres obowiązków. To nie tylko projektowanie, ale przede wszystkim szereg analiz na całym etapie działań i późniejsze reagowanie na zmieniające się trendy. Wszystko po to, aby w razie konieczności odpowiednio przystosować produkt do zmieniających się oczekiwań. To również stała współpraca z UI designerami.
Zobacz: Pogo Sticking – jak z tym walczyć w SEO?
Projektowanie UX stawia w epicentrum potencjalnego użytkownika, więc w procesie trzeba uwzględnić oczekiwania, potrzeby, przyzwyczajenia użytkownika. Jednak także trzeba mieć na uwadze jego obawy, trudności i uprzedzenia, umiejętności i wiele więcej – należy myśleć jednocześnie szablonowo i nie, jako że każdy użytkownik będzie inny. W przypadku produktów internetowych i mobilnych UX odnosi się do tego, czy użytkownicy chętnie korzystają z danej aplikacji, strony czy grają w jakąś grę – jak odbierają jej wizualną stronę, zaaplikowane dźwięki, intuicyjność interfejsu itd. Istotne są w tym przypadku wygląd oraz funkcjonalność danego produktu, które sprawią, że więcej osób będzie chciało korzystać z produktu – więcej użytkowników to znak, że UX jest pozytywny.
Zdj 1. Strona internetowa zaprojektowana zgodnie z zasadami SXO (SEO + UX).
Źródło: Semcore.
Zobacz: UX i UI design, co to jest i na czym polega praca UX designera?
Praca projektanta UX nie jest prostym zadaniem i wymaga nie tylko analitycznego myślenia, czy znajomości branży UX i technologicznej, ale także zmysłu estetycznego i empatii. Specjalista UX zajmuje się wieloma zadaniami jednocześnie, bowiem musi analizować na bieżąco konkurencję i grupy docelowe oraz uczestniczyć w kreowaniu strategii rozwoju produktu. W jego kompetencji leży także nadzorowanie makietowanie i m.in. prototypowanie czy testowanie wdrożonych rozwiązań. Ponadto, agencje UX planują fazy web developmentu oraz designu produktowego, koordynują jego rozwój, śledzą KPI oraz ściśle współpracują z projektantami UI. Muszą analizować rozwój produktu w trakcie jego tworzenia oraz po wdrożeniu i wprowadzeniu każdego kolejnego usprawnienia, które odbija się w konkretny sposób na odczuciach i reakcjach użytkowników. Z powodu, że praca UX designera jest skupiona na ludziach (użytkownikach) to muszą oni wykazywać wiele umiejętności miękkich, jak umiejętność współpracy, słuchania, empatia, umiejętność postawienia się w cudzych butach. Nie jest to zadanie proste, gdyż obejmuje analizowanie i wpływanie na emocje oraz wzbudzanie określonych reakcji. Najczęściej UX designerami zostają osoby cierpliwe, kreatywne, o łagodnym usposobieniu, ale przy tym ciekawskie i o analitycznym umyśle.
Zobacz: Czy warto stosować testy A/B w sklepie online? Jak wykorzystać je w SEO?
Niegdyś nakładające się na siebie profesje stały się obecnie osobnymi zadaniami, które wymagają ścisłej współpracy w działaniu. W dalszym ciągu jednak wiele osób myli zakres UX i UI. Wiedząc już, co to UX (user experience), przejdźmy do rozwinięcia UI – user interface. Oba terminy odnoszą się do użytkownika, ale mają inny zakres. UI designer skupia się na projektowaniu interfejsu, czyli na stronie wizualnej – kolorach, układzie, atrakcyjności, ale także na funkcjonowaniu aplikacji czy serwisu. W porównaniu do niego, specjalista UX ma za zadanie stworzyć pewien model, prototyp produktu, bazując na przewidywaniach działań i potrzeb użytkowników. Można powiedzieć, że UX design jest tutaj dawcą idei, a UI realizatorem.
Skupimy się na tym, czym jest UX w kontekście stron internetowych, aby łatwiej wyjaśnić poszczególne kwestie. To ogólne doświadczenie użytkownika obejmujące użyteczność witryny wynikające z przeglądania zawartości serwisu Korzystanie ze strony internetowej powinno być przyjemne oraz satysfakcjonujące. Odpowiednio przygotowane UX jest w stanie pozytywnie wpłynąć na konserwację (co jest ważne w branży e-commerce) oraz wydłuża czas trwania sesji. Źle zaprojektowana witryna zniechęca użytkownika do przeglądania zawartości. W takim przypadku mówimy o słabej optymalizacji pod UX.
Zdj 2. Formalna definicja UX – nowoczesne rozwiązania cyfrowe.
Źródło: Interaction Design.
Czym jest UX w praktyce? Strona internetowa przygotowana w myśl user experience charakteryzuje się:
Zastanawiasz się, czemu UX jest ważne? Źle zaprojektowana strona internetowa lub sklep nie sprzyja konwersji. Nie ważne, jaki konkretnie cel będzie Cię interesować – słabe UX po prostu odrzuci użytkownika, a ten nie złoży zamówienia, nie zapisze się do newslettera i nie wypełni formularza kontaktowego. Musisz liczyć się z tym, że zaniedbane user experience to poważna sprawa. Internauci pragną wygody – spójrz tylko na siebie. Gdy chcesz zamówić jakikolwiek produkt online, chcesz zrobić to jak najszybciej i bez żadnych przeszkód. Źle działająca strona internetowa tylko przysporzy Ci nerwów, a w efekcie prawdopodobnie klikniesz czerwony krzyżyk, następnie otwierając sklep internetowy konkurencji.
Zobacz: Crawl budget
Czemu UX jest ważne? Ponieważ pozwala czerpać przyjemność z poruszania się na stronie. To nie tylko nowoczesny design czy animacje pozytywnie wpływające na user experience. Postaraj się zbudować wartościowy content oraz wzbogacić witrynę o przydatne funkcje, na przykład czat online, czy porównywarkę produktów.
Zasady projektowania doświadczeń:
Najważniejsze jest pierwsze wrażenie, więc powinniśmy zadbać o możliwie najlepsze. Przyjmuje się bowiem, że użytkownikowi wystarcza kilka pierwszych sekund na ustosunkowanie wobec danego produktu.
Tworzenie elementów, które mają oddawać kształtem i wyglądem ich funkcję w pewien sposób. Działa to jednak w przypadku dowolnego przedmiotu, np. wałek do ciasta jest walcowatego kształtu i sugeruje odpowiednie użycie przez swój wygląd (tzw. makieta produktowa).
Zobacz: Czym jest strona statyczna, a czym dynamiczna?
Informacje muszą zostać zamieszczone na stronie czy w aplikacji w odpowiedni sposób. Musi to być przejrzysty układ i komfortowy dla użytkowników. Nie może to być także przytłaczająca ilość informacji, rozmieszczonych w chaotyczny sposób.
Product designer lub specjalista projektowy pod kątem UX bierze zawsze pod uwagę możliwość pomyłki ze strony użytkowników, jako że są to tylko ludzie. Trzeba przy projektowaniu pamiętać o zapewnieniu im możliwości reakcji i naprawy samodzielnej błędów – opcję cofnięcia, łatwej korekty na przykład przy wpisywaniu czegoś na stronie.
Śledzenie, w jaki sposób użytkownicy poruszają się w przestrzeni naszej aplikacji czy strony – przechodzą płynnie, intuicyjnie klikając między elementami czy może mają jakieś opóźnienia lub gubią się.
Skrót odnosi się do sposobu przygotowania naszego produktu, by mógł być on użyty przez każdego użytkownika na dowolnym urządzeniu.
Inaczej call to action. To klikacze umieszczane na stronie, które mają skłonić użytkowników do wejścia w nie. Przenoszą one do innych podstron i elementów serwisu. Ich stosowanie we właściwy sposób może pozytywnie odbić się na konwersji ze strony, gdyż sesje użytkowników będą trwały dłużej.
Zobacz: Największe błędy UX właścicieli sklepów internetowych
Zdj 3. Przykład skutecznego CTA.
Źródło: Shoper.
Wyróżniamy ważne elementy, ponieważ użytkownicy zapamiętają je łatwiej i znacznie szybciej, dzięki właściwemu podkreśleniu.
Mniej więcej wiesz już, czym jest UX. Dlaczego tak często mówi się o tym skrócie w kontekście projektowania stron internetowych? To proste. User experience w dużej mierze wpływa na to, czy witryna odniesie sukces. Błędnie zaprojektowany sklep internetowy, który nie jest przyjazny dla użytkownika, nie będzie generować sprzedaży, nawet jeśli polityka danego e-commerce jest naprawdę prokonsumencka. UX to skrót, który bardzo często wykorzystywany jest podczas pozycjonowania strony oraz optymalizacji. Dodatkowo wiele osób myli pojęcie user experience z user interface.
Zobacz: Rozmiary zdjęć i obrazów w sklepie internetowym. Co musisz wiedzieć?
Zacznijmy od tego, o co chodzi z UX w kontekście SEO (pozycjonowanie). Połączenie obu tych zagadnień tworzy to SXO.
UX ➕ SEO ➜ SXO
Co kryje się pod nazwą SXO? To Search Experience Optimization, czyli Optymalizacja Doświadczenia Użytkownika. Proces projektowania strony WWW pod kątem doświadczeń użytkowników i pozycjonowania polega na łączeniu elementów UX oraz SEO (w tym również Core Web Vitals). Tego typu usługi świadczą między innymi agencje odpowiedzialne za pozycjonowanie stron internetowych. Głównym celem SXO jest podniesienie konwersji, ruchu oraz pozycji fraz kluczowych poprzez kompleksową optymalizację i content marketing. Można stwierdzić, iż jest to pozycjonowanie, ale znacznie bardziej rozbudowane, nakierowane głównie na użytkownika, a nie wyszukiwarkę. Zwykle poprawnie przeprowadzona kampania SXO jest w stanie przynieść znacznie lepsze wyniki niż tradycyjne działania SEO. Już wiesz, o co chodzi z UX w kontekście pozycjonowania i dlaczego ten termin jest tak często wykorzystywany, gdy mówi się o SEO?
No właśnie – UI oraz UX to dwa różne skróty. Wiele osób niezaznajomionych z tym tematem, używa obu terminów zamiennie, co oczywiście jest błędem. Nie będzie to fachowe określenie, ale można stwierdzić, iż specjalista zajmujący się UI (user interface) odpowiada za wszystko, co widoczne dla użytkownika podczas przeglądania strony internetowej. To dobór kolorów, grafik, czcionek, czy ikon. A o co chodzi z UX? Projektant zajmujący się user experience skupia się bardziej na kwestiach technicznych.
Pamiętaj, że UX nie jest dla każdego. Jeżeli masz sklep lub stronę internetową, możesz samodzielnie spróbować swoich sił w tej kwestii, ale nie oczekuj szybkich efektów. UX to mnóstwo wiedzy, testów – wymaga ciągłego rozwoju. Dobre UX jest konieczne, aby użytkowanie witryny dostarczało pozytywnych wrażeń. Doświadczenie płynące z interakcji powinno być satysfakcjonujące oraz przyjemne. To, że UX nie jest dla każdego, udowadnia między innymi WordPress. Jeżeli masz stronę internetową opartą na tym oprogramowaniu, możesz skorzystać ze specjalnych wtyczek wspierających user experience. Poprawią one wiele elementów Twojej witryny, ale nie zagwarantują Ci perfekcji, nie pozwolą na konkurowanie z najlepszymi w branży. Jakich wtyczek możesz używać samodzielnie?
Zobacz: Czy warto pozycjonować za efekt?
Oczywiście tego rodzaju wtyczek jest znacznie więcej, natomiast na sam początek zapoznaj się z tymi trzema oraz postaraj się zrozumieć zasadę ich działania. Jeśli uczysz się SEO i UX (SXO), to testuj różne rozwiązania, czytaj książki tematyczne i korzystaj ze szkoleń oraz webinarów. Na każdym kroku dbaj o to, aby korzystanie ze strony internetowej było jak najwygodniejsze dla każdego użytkownika. Przy okazji nie możesz zapomnieć o responsywności. Bardzo często osoby projektujące własną witrynę po raz pierwszy, kompletnie nie biorą pod uwagę tego, że internauci korzystają z przeglądarki na różnych urządzeniach. To nie tylko duże monitory komputerów stacjonarnych, ale także laptopy, tablety oraz smartfony. Strona musi być dopasowana do różnych urządzeń nie tylko pod kątem układu i intuicyjności, ale również szybkości ładowania.
Zobacz: Reklama warsztatu samochodowego w Internecie – poradnik
UX to szereg działań, które dokładne przeprowadzone pozwalają stworzyć dla użytkownika optymalne rozwiązanie. UX o co chodzi w całym procesie? UX będzie rozpoczynać się już na etapie szczegółowych analiz. Bo po pierwsze, trzeba dokładnie przeanalizować potrzeby i oczekiwania użytkownika. Zaś po drugie, niezbędne jest też przeanalizowanie konkurencji. UX designer w trakcie prac musi też przyjąć odpowiednią strategię rozwoju danego produktu, ukształtować treści. Kolejnymi etapami w całym procesie działań UX jest makietowanie i prototypowanie. UX designer tworzy odpowiedni szkic, jak ma wyglądać dana aplikacja, produkt, czy strona internetowa.
Niezbędne są też oczywiście testy, bez tego nie powstanie żaden w pełni użyteczny produkt. W procesie UX nie może zabraknąć konsultowania prac i rozwiązań z UI designerem oraz deweloperem, aby finalnie otrzymać spójną całość. Otrzymane rozwiązanie należy poddać szczegółowej analizie. Jak widać w pracy UX designera analiza rozwiązań niezbędna jest przed rozpoczęciem prac, ale również po wdrożeniu rozwiązań. Tylko wtedy możliwe jest szybkie reagowanie na zmieniające się oczekiwania i wymagania użytkowników. Chodzi bowiem o to, aby użytkownik poszukując w sieci informacji, trafi właśnie na Twoją stronę i na niej pozostał. Warto więc zainwestować w świetnie UX, bo to z biegiem czasu przyniesie efekty i korzyści. Użytkownicy wybiorą właśnie Twój produkt. Jeżeli wciąż zastanawiasz się jak robić UX, które sprawi, że Twój produkt będzie rozchwytywany, to pamiętaj – podstawa to dobry UX designer, który przeprowadzi szczegółową analizę potrzeb klientów, ale też konkurencji. Po za tym, niezbędne jest szybkie reagowanie na zmienne upodobania użytkowników i dostosowanie rozwiązań do ich potrzeb.
Zobacz: Czym jest strona statyczna, a czym dynamiczna?
Zdj 4. Porównanie UX oraz UI.
Źródło: Coursera.
Obok pojęcia UX nierozłącznie pojawia się pojęcie UI. Jaka jest między nimi różnica? UI, czyli User Interface to interfejs użytkownika. To również dziedzina, gdzie projektowanie interakcji będzie wpływać na to, jak użytkownik będzie odbierać Twój produkt. Mówiąc o UX w przypadku witryny internetowej ważne będą np. szybkość ładowania strony, content. UX musi badać potrzeby użytkowników i odpowiednio szybko reagować na nie. Z kolei UI to między innymi widoczna struktura strony – np. szata graficzna, menu, panel sterowania.
UI designer musi stworzyć produkt funkcjonalny, który zagwarantuje użytkownikowi sprawną komunikację z programem. UI i UX o co chodzi w tych dwóch podobnych dziedzinach? Wyobraźmy sobie, że ktoś projektuje mieszkanie. Z jednej strony, trzeba zaprojektować jego odpowiednią wielkość, wysokość ścian, szerokość drzwi. Z drugiej strony niezbędne jest zaprojektowanie funkcjonalnego wnętrza, w którym mieszkanie na co dzień będzie komfortowe. Porównując to do UX i UX – to właśnie UX designer zaprojektuje dla Ciebie ściany, odpowiednie ułożenie pomieszczeń. UI natomiast zaprojektuje wystrój wnętrza. Obie te dziedziny są więc ze sobą ściśle połączone. Praca nad produktem UX designera i UI designera daje w efekcie optymalne rozwiązanie dla użytkownika. To dobre UI sprawi, że użytkownik przyjdzie właśnie do Ciebie. Ale z kolei dobre UX zatrzyma tego użytkownika na dłużej. Dlatego tak ważna jest współpraca UX i UI designerów na całym etapie tworzenia i wdrażania projektu.
Jakie są najczęstsze pytania i odpowiedzi na temat UX?
Co to jest UX?
UX to skrót od User Experience, czyli doświadczenia użytkownika. Odnosi się do wszystkich doznań, emocji i percepcji osób korzystających z produktu lub usługi. UX ma na celu stworzenie jak najlepszego i satysfakcjonującego doświadczenia dla użytkownika.
Czym zajmuje się UI designer?
UI designer odpowiada za projektowanie interfejsu użytkownika (UI), czyli jego wyglądu i funkcjonalności. Projektuje przyciski, menu, ikony oraz inne elementy potrzebne do efektywnego korzystania z produktu lub usługi.
Jakie jest znaczenie UX designu?
UX design ma ogromne znaczenie dla sukcesu produktu lub usługi. Dobrze zaprojektowane doświadczenie użytkownika może przyciągnąć klientów, zwiększyć ich zaangażowanie i lojalność, a także poprawić konwersję i sprzedaż.
Jak znaleźć pracę jako UX designer?
Aby znaleźć pracę jako UX designer, warto zacząć od zdobycia odpowiedniego wykształcenia lub doświadczenia w projektowaniu UX. Następnie należy złożyć dobrze przygotowane portfolio i aplikować na oferty pracy w firmach, agencjach reklamowych lub startupach.
Ile zarabia UX designer?
Zarobki UX designerów mogą się różnić w zależności od doświadczenia, umiejętności i lokalizacji. Średnie wynagrodzenie projektanta UX wynosi około 7 000 złotych miesięcznie.
Co to jest UX researcher?
UX researcher to specjalista zajmujący się badaniami w obszarze UX. Jego zadaniem jest zbieranie danych i informacji potrzebnych do projektowania doświadczeń użytkownika. Są to m.in. preferencje, potrzeby, nawyki i zachowania odbiorców.
Jakie są korzyści z posiadania zespołu UX?
Posiadanie zespołu UX zapewnia wsparcie w projektowaniu lepszych doświadczeń użytkownika. Zespół UX może zajmować się analizą danych, badaniami, projektowaniem interfejsów i testowaniem produktów, przyczyniając się do tworzenia lepszych produktów i usług.
Jak wpływa UX design na zarobki UX designerów?
Dobrze zaprojektowane doświadczenie użytkownika może wpływać na zwiększenie konwersji i sprzedaży. Przekłada się to z kolei na wyższe zarobki UX designerów. Klienci są bardziej skłonni płacić za produkty i usługi zapewniające im satysfakcjonujące doświadczenia.
Czy UX wymaga znajomości danych osobowych użytkowników?
Nie, UX nie wymaga bezpośredniej znajomości danych osobowych użytkowników. UX skupia się na tworzeniu jak najlepszego doświadczenia użytkownika, a nie zaś na zbieraniu i przetwarzaniu danych osobowych.
Czy UX designer to zawód przyszłości?
Tak, zawód UX designer jest uważany za jedno z przyszłościowych miejsc pracy. W erze cyfrowej coraz większe znaczenie mają produkty i usługi oferujące pozytywne doświadczenia użytkownikom.