Czym jest Analiza Space?

Każde przedsiębiorstwo, które chce się rozwijać, powinno poznać jak najwięcej informacji na temat swojej branży, własnej pozycji strategicznej oraz konkurencji. Kierunek zmian i działań firmy powinien być dopasowany do makrootoczenia organizacji. Analiza Space pozwala na dokładną ocenę pozycji strategicznej przedsiębiorstwa. 

Analiza Space – definicja

Analiza Space to pojęcie, które odnosi się do pięciu elementów: Strategic, Position, Action, Evaluation. Metoda ta została stworzona przez trzech naukowców: Rowe, Mason oraz Dickel. Ich zdaniem na pozycję strategiczną przedsiębiorstwa składają się czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. W skład czynników zewnętrznych wchodzą otoczenie biznesowe, stabilność rynków i siła branży, natomiast w skład czynników wewnętrznych przewaga konkurencyjna i zasoby finansowe.

Co dokładnie mierzy analiza Space?

Metoda Space opiera się na sprawdzeniu następujących elementów:

• własna firma, a dokładniej analiza konkurencyjności organizacji, jej działów, sposobów funkcjonowania, sytuacji ekonomicznej, polityki międzynarodowej, a także demografii, przepisów prawnych, kultury oraz trendów;
• makrootoczenie firmy, czyli wszystkie te czynniki, które wpływają na działalność, jednak przedsiębiorca nie ma nie wpływu, a więc chodzi o sytuacja demograficzną i gospodarczą państwa, problemy w kraju, obowiązujące prawo, a także inne aspekty;
• konkurencja, czyli inne firmy w tej samej branży lub sektorze gospodarczym, przy czym znaczenie ma także dostęp do potrzebnych surowców, a także kwestie logistyczne. 

Analiza Space opiera się na wyborze jednej z czterech strategii:

• agresywna – ważna dla firm, które muszą walczyć w warunkach wysokiej konkurencji, ale posiadają odpowiednie zasoby finansowe, na przykład na stworzenie wysokiej jakości oprogramowania;
• zachowawcza – stabilna, opiera się na kontynuacji działań, które wcześniej firma już podjęła, jednak ma zastosowanie tylko w branżach o niewielkiej konkurencji;
• defensywna – stosowana przez firmy z niewielkim zapleczem finansowym lub gdy branża jest po prostu niestabilna;
• konkurencyjna – odpowiednia dla tych firm, które mają duży potencjał, ale funkcjonują w trudnych i niestabilnych warunkach. 

Wybór odpowiedniej strategii umożliwia podejmowanie dalszych działań przez organizację.

Przeczytaj także: Pozycjonowanie

W jaki sposób przeprowadzić analizę Space?

Przeprowadzenie takiej analizy wymaga konkretnego postępowania, zgodnego z poniższymi krokami:

1. Wyznaczenie czterech wymiarów przestrzeni, czyli takich elementów jak: siła branży, potencjał finansowy, przewaga konkurencyjna oraz stabilność otoczenia.
2. Rozrysowanie układu współrzędnych, na podstawie czterech powyższych współrzędnych, dzięki czemu można wybrać jedną z czterech strategii działania.
3. Wyznaczenie pozycji strategicznej firmy.

Oczywiście do dokładnej analizy Space potrzebne są precyzyjne dane, na podstawie których można określić wszystkie czynniki. W praktyce metoda ta opiera się na wykresach matematycznych, dlatego też nie zawsze się sprawdza – nie wszystkie czynniki można sprowadzić do danych liczbowych. 

Przykład zmiennych do analizy Space

W zależności od konkretnej branży, należy wziąć pod uwagę różne czynniki. Poniżej opisany zostanie przykład dla kawiarni, działającej w Polsce, w jednym z większych miast. Dla wymiaru stabilność otoczenia można podać następujące zmienne:

• zmienność przepisów prawnych,
• poziom inflacji,
• polityka kredytowa,
• poziom stóp procentowych i ich zmienność.

Dla wymiaru siła branży można wyróżnić:

• średnia liczba upadłości firm,
• stopa bezrobocia w branży gastronomicznej;
• konieczność poszukiwania pracowników ze względu na brak chętnych do pracy.

Z kolei potencjał finansowy może zostać opisany na podstawie poniższych zmiennych:

• wypłacalność,
• wskaźnik stopy zwrotu z inwestycji w kawiarnię,
• dynamika zysku netto. 

Ostatnim elementem jest analiza przewagi konkurencyjnej:

• konkurencyjność cen w branży,
• liczba kawiarni z okolicy,
• kontrola dostaw składników. 

Na podstawie powyższych elementów, można stwierdzić, że stabilność otoczenia jest niska, podobnie jak potencjał finansowy. Z kolei siła branży oraz przewaga konkurencyjna są raczej wysokie. Na tej podstawie można wybrać konkretną strategię. Analiza Space uznawana jest za bardzo dobry i wiarygodny wskaźnik analityczny, który przydaje się zarówno nowym firmom, jak i tym już istniejącym. W ten sposób można rzetelnie ocenić otoczenie makroekonomiczne, a także zwrócić uwagę na potencjał swojej branży. Przeprowadzenie tej analizy sprawia, że możliwe jest zweryfikowanie swojej strategii lub podjęcie zupełnie nowych działań. W ten sposób można wybić się ponad konkurencję i zdobyć przewagę.

Semcore